29 januari 2019

Kirsten van der Vaart (Asito) over gele kaart Petten: “Aanbesteden op prijs dupeert de schoonmaakkracht”

Gunnen op prijs: waar en waarom gaat het bij aanbestedingen mis qua criteria? Moet je als schoonmaakbedrijf kiezen om toch in te schrijven; sta je met je rug tegen de muur? Of hou je je rug recht en kies je voor de mensen van de werkvloer? Hoe kan het anders, beter, met meer respect? Vragen die bij ons redactieteam opkwamen na het bericht eind december over de gele kaart aan het Europese Directoraat Resources van het Joint Research Centre. “Geef de markt een eerlijke kans om op kwaliteit het beste voor de klant te bedenken en daag de opdrachtnemer uit om steeds te motiveren en innoveren”, prikkelt sales consultant van Asito, Kirsten van der Vaart. Na aanbestedingsspecialist Octavia Siertsema pakt Kirsten onze vraag op: van een gele naar groene kaart: hoe?

“De rug recht houden en gaan voor je schoonmaakpersoneel! Dat is mijn eerste reactie als ik het nieuwsbericht over de gele kaart lees. Het is naar mijn mening niet meer van deze tijd om een aanbesteding uit te schrijven, waarin de prijs leidend is”, begint Kirsten van der Vaart, sinds bijna 2 jaar bij Asito werkzaam en gezien haar leeftijd ‘al’ 9 jaar in de facilitaire branche aan de slag.

Uitvragen zijn geprofessionaliseerd
“De laatste jaren zijn de gunningscriteria gelukkig omgeslagen van prijs- naar meer kwaliteitgedreven. Door middel van nieuwe richtlijnen en eisen vanuit de Aanbestedingswet zijn de uitvragen geprofessionaliseerd. Schoonmaakbedrijven melden dergelijke aanbestedingen steeds vaker aan de Code Verantwoordelijk Marktgedrag en proberen de marktwerking gezond te houden. Geweldige vorderingen! Maar we zijn er nog niet…”

Meer balans in sociale en economische belangen
“Asito is een van de eerste ondertekenaars van deze code, met als reden om steeds meer een balans te vinden tussen sociale en economische belangen bij de opdrachtgever en opdrachtnemer. De belangen van met name de schoonmaakkrachten zijn dan ook van groot belang om die balans te zoeken. Bij aanbestedingen waar prijs de grote drijfveer is, schrijven we als goede werkgever voor de schoonmaakkrachten niet in. De schoonmaakkracht wordt hier immers de dupe van. De hoogste kosten in een aanbieding zijn de personeelskosten, hierop wordt in 99% van de gevallen dan ook bezuinigd wanneer gegund wordt op de laagste prijs. De werkdruk schiet omhoog, wat leidt tot een hoger ziekteverzuim en de tevredenheid van de klant en schoonmaakkracht gaan omlaag.”

Kirsten van der Vaart: “Opdrachtgevers dwingen in contractfase alsnog kosten terug te schroeven”

“Maar ook bij gegunde opdrachten proberen opdrachtgevers tijdens de contractfase nog steeds opdrachtnemers te dwingen de kosten terug te schroeven door minder personeel in te zetten, maar ze willen wel dezelfde kwaliteit behouden. Vanuit de directie van Asito wordt in die gevallen gezamenlijk gezocht naar oplossingen. Komen we hier niet uit met de opdrachtgever, dan kiezen wij voor ons personeel en beëindigen we vroegtijdig het contract. Ook deze problematiek melden wij bij de Code Verantwoordelijk Marktgedrag om deze situaties in de toekomst te voorkomen.”

Hoe zou het dan wel moeten?
“Vanuit de opdrachtnemerskant adviseer ik opdrachtgevers en intermediairs goed te kijken naar het uiteindelijke doel van de schoonmaakdienstverlening en hoe de schoonmaak de core business positief kan beïnvloeden. Wil je als opdrachtgever gewoon een ‘leverancier’ contracteren of ga je voor partnerschap en wil je een win-winsituatie creëren? Nu en in de toekomst draait schoonmaak steeds meer om beleving en om dit te bereiken, moet je als opdrachtgever en opdrachtnemer steeds meer samen als partners optrekken. Hoe kan de schoonmaakdienstverlening bijdragen aan een hogere klanttevredenheid? Of hoe zorgen we ervoor dat we vanuit een gezamenlijke facilitaire visie bijdragen aan de duurzaamheidsdoelstellingen? Hoe behoud je jong talent en zorg je ervoor dat de medewerker graag naar kantoor komt? Dit zijn thema’s waaraan een opdrachtgever bij een aanbesteding op schoonmaakdienstverlening in eerste instantie niet denkt. Doen ze dat wel, dan krijgen ze kwalitatief goede schoonmaak met tevreden schoonmaakkrachten en (interne) klanten voor een eerlijke prijs. Geef om die reden de markt een eerlijke kans om op kwaliteit het beste voor de klant te bedenken en daag de opdrachtnemer uit om steeds te motiveren en innoveren.”

Remko Stolk: “Het zou zo moeten zijn dat bij een nieuwe samenwerking niet alleen het schoonmaakcontract, maar ook de Code gezamenlijk ondertekend wordt”

Remko Stolk, commercieel directeur van Asito, over de Code Verantwoordelijk Marktgedrag: De Code is geen beschermingsmiddel voor schoonmaakkrachten, het is een instrument dat voor alle partijen winst kan realiseren. Betere kwaliteit, meer tevreden mensen, rust, samenwerking. Maar dat kan dus alleen als er een samenwerking ontstaat tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Daarom is het zo jammer dat er bij de ruim 800 ondertekenaars van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag relatief slechts een handjevol opdrachtgevers zit. Daar zou ik graag verandering in zien.”

“Het zou zo moeten zijn dat bij een nieuwe samenwerking niet alleen het schoonmaakcontract, maar ook de Code gezamenlijk ondertekend wordt. Uit gesprekken hoor ik terug dat sommige klanten de Code als iets van de schoonmaakbedrijven zien. Ze willen wel dat de schoonmaakbedrijven de Code ondertekenen, maar doen dit zelf niet. Ze zien dan niet de meerwaarde voor hun eigen organisatie. Of ze zijn bang dat de Code wordt gebruikt als stok om mee te slaan. Dat is nadrukkelijk niet de bedoeling. De Code wil opdrachtgevers juist helpen om beter aan te besteden.

Opdrachtgevers doe mee!
“Ik roep alle opdrachtnemers en opdrachtgevers op om samen met ons de Code Verantwoordelijk Marktgedrag te ondertekenen. Ik ben ervan overtuigd dat alle partijen hier garen bij spinnen.”

Over het drieluik Van gele naar groene kaart: hoe?
Het bericht eind december over de gele kaart aan de Europese Commissie in Petten was op z’n minst opvallend. Niet in de laatste plaats omdat het Joint Research Centre nota bene een centrum van de Europese Commissie betreft, maar ook omdat de codecommissie die waakt over de Code Verantwoordelijk Marktgedrag niet vaak, maar met eenmaal per jaar wel regelmatig een gele kaart uitdeelt: een pittige waarschuwing voor een overtreding in aanbestedingsland.  
Om antwoord op de vraag ‘Van gele naar groene kaart, hoe?’ te vinden, benaderde de redactie diverse betrokkenen uit de markt. Die reacties publiceren we deze weken. Eerder reageerde Octavia Siertsema, aanbestedingsspecialist: “Keuze voor prijs is ‘lekker’ makkelijk”. Binnenkort kun je een reactie van een adviseur tegemoetzien.

 

Deel dit artikel

Ook interessant:

24 juni 2024

Blog Bert van Boggelen: ‘Aanpakken van de arbeidskrapte doe je samen’

Een grote uitdaging waar we mee worden geconfronteerd is de arbeidsmarktkrapte. Of het nu gaat over het zorgen voor ouderen, het bouwen van huizen of het schoonhouden van de...

08 maart 2018

Marktwerking en aanbesteden: “Durf eens uit te vragen wat echt belangrijk is”

Wat is er te koop in de markt? Menig aanbestedende (overheids)organisatie weet dat niet. Er wordt geen of amper onderzoek naar het in te kopen product gedaan en gemakshalve...

11 mei 2022

Bert van Boggelen nieuwe voorzitter van Code Schoonmaak

Per 1 juni treedt Bert van Boggelen aan als nieuwe voorzitter van de Code Schoonmaak. Hij volgt in deze functie Kees Blokland op. Blokland is voorzitter vanaf het eerste...

20 februari 2019

Patrick Wolfert (PGW Advies) over gelekaart-aanbesteding: “Wat er in Petten gebeurt, is best arrogant”

De codecommissie deelt niet vaak een gele kaart uit. Eind december ontving het Joint Research Centre van de Europese Commissie in Petten er een. Reden? Voor de recente aanbesteding...

18 december 2018

Online stemming voor 4 finalisten Best Practice Award geopend

Op donderdag 24 januari 2019 zal voor de zevende keer de Best Practice Award worden uitgereikt. Deze uitreiking vindt plaats op de Vakbeurs Facilitair. Vanaf vandaag is het mogelijk...

23 juni 2025

Blog Geert van de Laar (Code Schoonmaak): Eerlijk werk in 2025: voorbij het minimum, op naar de menselijke maat

WAT IS EERLIJK WERK IN 2025? Niet alles wat mag, voelt ook goed. Binnen de Code Verantwoordelijk Marktgedrag zoeken organisaties naar meer dan juridische correctheid; ze willen werk dat...

18 januari 2024

In 2024 weer live tekensessies Code Schoonmaak

In 2023 zijn er wel 127 nieuwe ondertekenaars bijgekomen voor de Code Verantwoordelijk Marktgedrag. De organisatie achter de Code dankt alle ondertekenaars hartelijk voor het ondersteunen van de Code...

16 mei 2023

‘Schoonmaken, de tofste baan van de wereld’

Code Schoonmaak initieert dit jaar zes webinars. Voorzitter Bert van Boggelen gaat tijdens deze webinars in gesprek met experts uit de branche over onder meer indexatie, smart meten van...

06 juni 2019

Het tij is gekeerd: Codecommissie trekt gele kaart Europese Commissie in

“Wij zullen de principes van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag in toekomstige aanbestedingen toepassen en onze werknemers voorlichten over de Code.” De commissie Code Verantwoordelijk Marktgedrag Schoonmaak- en Glazenwassersbedrijf reikte...

20 november 2023

Maak kennis met Mathilde Reintjes, bestuurslid Code Verantwoordelijk Marktgedrag

Mathilde Reintjes is sinds mei 2023 bestuurslid bij de Code Verantwoordelijk Marktgedrag (Code VM), en is al langer betrokken bij de Code VM. Daarnaast is zij arbeidsrecht-advocaat bij Gresnigt...