15 augustus 2024

De productiviteit van de Nederlanders daalt. Wat betekent dat?

De productiviteit van Nederlandse werkenden is het afgelopen decennium nauwelijks meer gegroeid. Vorig jaar was er zelfs sprake van krimp, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Hoe kan dat? Wat betekent dat? De Volkskrant en het CBS lichten toe.

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek is de groei van de arbeidsproductiviteit afgelopen decennium gestagneerd. In 2023 kromp deze zelfs met 1,3 procent. Dat is, zoals de Volkskrant in haar artikel beschrijft, de op een na grootste daling van de arbeidsproductiviteit in de afgelopen halve eeuw. Alleen in 2009 was die met 2,2 procent groter als gevolg van de kredietcrisis. Nu ligt volgens CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen een belangrijke verklaring bij het dichtdraaien van de gaskraan in Groningen waardoor de productiviteit in die bedrijfstak met 16 procent afnam. Maar ook bij de overheid en in de zorg nam de arbeidsproductiviteit met 0,2 procent af. Andere sectoren groeiden in het afgelopen decennium nog wel, maar minimaal ten opzichte van de periode daarvoor. Groeide de arbeidsproductiviteit tussen 1974 en 2013 nog met zo’n 1,5 procent per jaar, het jaarlijkse groeipercentage ligt na 2013 op een gemiddelde van slecchts 0,4 procent.

Wet van remmende voorsprong

Nederlanders zitten niet stil, maar hebben volgens Van Mulligen last van ‘de wet van remmende voorsprong’: “Productiviteitswinst kan worden behaald door arbeidsbesparende technologieën. Veel van die innovaties, zoals de toepassing van machines in de industrie en het vervangen van pen en papier voor pc’s, zijn al gedaan.’ Bovendien kent Nederland een steeds grotere dienstensector met mensenwerk. Taken kunnen moeilijker worden geautomatiseerd. De sectoren waar makkelijker kan worden geautomatiseerd – de industrie en landbouw – nemen juist in omvang af. Het groeiend aantal zzp’ers zou ook aandeel kunnen hebben in de tanende productiviteit.

Tabel CBS

Arbeidsproductiviteit per bedrijfstak, gemiddelde jaarlijkse verandering
Onderwerp 2014-2023* (% gemiddelde jaarlijkse verandering) 1974-2013 (% gemiddelde jaarlijkse verandering)
Bouwnijverheid 2,1 -0,4
Industrie 2 3,4
Informatie en communicatie 1,5 2,4
Zakelijke dienstverlening 1,4 0,5
Landbouw, bosbouw en visserij 1,2 5
Handel, vervoer en horeca 1 2,2
Financiële dienstverlening 0,6 2,4
Cultuur, recreatie, overige diensten 0,6 -0,6
Verhuur en handel van onroerend goed 0,5 1,1
Energievoorziening, waterbedrijven en afvalbeheer 0 1,5
Overheid en zorg -0,2 0,7
Delfstoffenwinning -15,8 0,7
* voorlopige cijfers

Wat betekent deze daling?
Van Mulligen hoopt, zoals de Volkskrant dit beschrijft, dat de stagnatie kan worden omgebogen. ‘Meer doen met minder mensen is de enige manier om nog economische groei te realiseren nu er niet meer arbeidskrachten beschikbaar zijn, en die economische groei is nodig om de stijgende zorgkosten te betalen.’
Dat betekent efficienter werken. Door de arbeidskrapte en stijgende lonen ‘moeten’ werkgevers nu wel investeren in onderzoek en arbeidsbesparende technologieën.’ Volgens recent onderzoek van McKinsey een kans, want robots en computers zouden 1,1 miljoen banen kunnen ‘vervullen’.

Klik hier voor het volledige artikel in de Volkskrant

Of lees meer van het CBS: Arbeidsproductiviteit neemt steeds minder toe in afgelopen 50 jaar

Deel dit artikel

Ook interessant:

29 november 2024

Het tegengeluid: Green Friday 2024

Niet 'meer, meer, meer', maar 'beter, beter, beter'! Vandaag is het tijd om een ander geluid te laten horen dan Black Friday: Green Friday, een initiatief van o.a. Trees...

27 januari 2022

UL-Team met nieuw team uitdagend opleidingsjaar in

Al meer dan 10 jaar werkt UL-Team aan de ontwikkeling van facilitaire medewerkers. Met haar opleidingsaanbod draagt de specialist in facilitaire opleidingen bij aan meer kwaliteit op de werkvloer,...

28 februari 2025

Jerry Sluis 25 jaar bij Rietbroek: “Samenwerking is de sleutel tot succes”

Operationeel directeur, Jerry Sluis, begon in 2000 als glazenwasser bij schoonmaakbedrijf Rietbroek en groeide door naar directielid. Hij viert dit jaar zijn 25 jarig jubileum. Van harte gefeliciteerd!

11 juni 2024

De allerbeste schoonmaker van Nederland, wie wordt het?

Op dinsdag 18 juni 2024 wordt in Eindhoven de beste schoonmaker van Nederland gekozen. Van de 150.000 professionals die werkzaam zijn in de schoonmaakbranche, strijden finalisten voor de titel...

11 augustus 2025

Universiteit Utrecht: uitbuiting schoonmakers Saints & Stars staat niet op zichzelf

De uitbuiting van schoonmakers bij de luxe Amsterdamse sportschool Saints & Stars staat niet op zichzelf, zeggen onderzoekers van de Universiteit Utrecht. De huidige regels rond schoonmaakwerk in Nederland...

26 juli 2023

Margriet Maris is nieuwe vertrouwenspersoon RAS

Per 1 september is Margriet Maris de nieuwe centrale vertrouwenspersoon bij de RAS. Je kunt bij haar terecht voor een vertrouwelijk gesprek op het gebied van ongewenst gedrag. Denk...

19 maart 2019

Sjaak Zevenhoven (Okee): “Met housekeeping app realiseren we optimale aandacht voor de gasten”

“We zijn enthousiast over de Leviy-app”, vertelt Sjaak Zevenhoven, directeur van Okee Bedrijfsdiensten uit Alphen aan den Rijn. “Hiermee realiseren we optimale aandacht voor de gasten van Van der...

03 maart 2025

Herstel overnamemarkt zet door

De Nederlandse overnamemarkt is in het afgelopen half jaar verder hersteld. In de tweede helft van 2024 steeg het aantal verkooptransacties met 4% en liep de gemiddelde verkooprijs van...

22 maart 2024

MTS Euro Products B.V. zet met Marcel van der Zwan nieuwe stap naar groei

Per 1 april 2024 zal de directie van MTS Euro Products B.V. worden uitgebreid met Marcel van der Zwan als COO (Chief Operating Officer). Met zijn aantreden zet de...

13 december 2019

Blinck Schoon stelt veiligheid personeel voorop: “Belangrijke reden om voor CleanJack te kiezen”

“Dat we de veiligheid van onze schoonmakers vergroten, is een voorname reden waarom we met de terminals van CleanJack gaan werken. Als ze ‘s avonds alleen bezig zijn en...