15 augustus 2024

De productiviteit van de Nederlanders daalt. Wat betekent dat?

De productiviteit van Nederlandse werkenden is het afgelopen decennium nauwelijks meer gegroeid. Vorig jaar was er zelfs sprake van krimp, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Hoe kan dat? Wat betekent dat? De Volkskrant en het CBS lichten toe.

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek is de groei van de arbeidsproductiviteit afgelopen decennium gestagneerd. In 2023 kromp deze zelfs met 1,3 procent. Dat is, zoals de Volkskrant in haar artikel beschrijft, de op een na grootste daling van de arbeidsproductiviteit in de afgelopen halve eeuw. Alleen in 2009 was die met 2,2 procent groter als gevolg van de kredietcrisis. Nu ligt volgens CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen een belangrijke verklaring bij het dichtdraaien van de gaskraan in Groningen waardoor de productiviteit in die bedrijfstak met 16 procent afnam. Maar ook bij de overheid en in de zorg nam de arbeidsproductiviteit met 0,2 procent af. Andere sectoren groeiden in het afgelopen decennium nog wel, maar minimaal ten opzichte van de periode daarvoor. Groeide de arbeidsproductiviteit tussen 1974 en 2013 nog met zo’n 1,5 procent per jaar, het jaarlijkse groeipercentage ligt na 2013 op een gemiddelde van slecchts 0,4 procent.

Wet van remmende voorsprong

Nederlanders zitten niet stil, maar hebben volgens Van Mulligen last van ‘de wet van remmende voorsprong’: “Productiviteitswinst kan worden behaald door arbeidsbesparende technologieën. Veel van die innovaties, zoals de toepassing van machines in de industrie en het vervangen van pen en papier voor pc’s, zijn al gedaan.’ Bovendien kent Nederland een steeds grotere dienstensector met mensenwerk. Taken kunnen moeilijker worden geautomatiseerd. De sectoren waar makkelijker kan worden geautomatiseerd – de industrie en landbouw – nemen juist in omvang af. Het groeiend aantal zzp’ers zou ook aandeel kunnen hebben in de tanende productiviteit.

Tabel CBS

Arbeidsproductiviteit per bedrijfstak, gemiddelde jaarlijkse verandering
Onderwerp 2014-2023* (% gemiddelde jaarlijkse verandering) 1974-2013 (% gemiddelde jaarlijkse verandering)
Bouwnijverheid 2,1 -0,4
Industrie 2 3,4
Informatie en communicatie 1,5 2,4
Zakelijke dienstverlening 1,4 0,5
Landbouw, bosbouw en visserij 1,2 5
Handel, vervoer en horeca 1 2,2
Financiële dienstverlening 0,6 2,4
Cultuur, recreatie, overige diensten 0,6 -0,6
Verhuur en handel van onroerend goed 0,5 1,1
Energievoorziening, waterbedrijven en afvalbeheer 0 1,5
Overheid en zorg -0,2 0,7
Delfstoffenwinning -15,8 0,7
* voorlopige cijfers

Wat betekent deze daling?
Van Mulligen hoopt, zoals de Volkskrant dit beschrijft, dat de stagnatie kan worden omgebogen. ‘Meer doen met minder mensen is de enige manier om nog economische groei te realiseren nu er niet meer arbeidskrachten beschikbaar zijn, en die economische groei is nodig om de stijgende zorgkosten te betalen.’
Dat betekent efficienter werken. Door de arbeidskrapte en stijgende lonen ‘moeten’ werkgevers nu wel investeren in onderzoek en arbeidsbesparende technologieën.’ Volgens recent onderzoek van McKinsey een kans, want robots en computers zouden 1,1 miljoen banen kunnen ‘vervullen’.

Klik hier voor het volledige artikel in de Volkskrant

Of lees meer van het CBS: Arbeidsproductiviteit neemt steeds minder toe in afgelopen 50 jaar

Deel dit artikel

Ook interessant:

07 oktober 2024

Gert Bresseleers (BOMA): “In 50 jaar van borstels, bezems en schoonloopmatten naar Let’s rethink cleaning”

Wist je dat de naam BOMA 50 jaar geleden is ontstaan uit Borstels, Bezems en Matten? De eerste producten die BOMA verkocht. Vanwege het 50-jarig bestaan blikt onze redactie...

01 mei 2024

Neem jij deel aan het Interclean Healthcare Cleaning Forum 2024?

Op 16 mei 2024 opent het Healthcare Cleaning Forum (HCF) van Interclean opnieuw haar deuren voor schoonmaakliefhebbers in de gezondheidszorg van heinde en verre. Met een boordevol programma gericht...

04 juni 2024

Aanmelding Best Practice Award 2024 geopend

Voor de Best Practice Awards 2024 is de Code Schoonmaak op zoek naar voorbeelden waarbij opdrachtgevers en opdrachtnemers aantoonbaar investeren in de schoonmakers. Want zij zijn de belangrijke schakels...

16 april 2024

Paul Fok: “SIEV hoort aan tafel bij Cao-onderhandelingen”

De Cao-onderhandelingen in de schoonmaakbranche zijn in volle gang. Begin mei worden de besprekingen hervat. SIEV is niet uitgenodigd om aan de besprekingen aan tafel deel te nemen. “Bijna...

21 december 2022

Blog: ‘Er is veel bereikt en er staat veel op het spel’

De afgelopen tien jaar heeft de schoonmaaksector zichzelf aan de haren uit het moeras getrokken. Sinds de grote schoonmaakstakingen van 2010 en 2012 hebben schoonmaakbedrijven, vakbonden, opdrachtgevers en intermediairs...

21 juli 2023

“Friss de Hagodis is wel eeuwig schattig, hoor!”

‘De spanning was nadrukkelijk voelbaar op de kinderafdelingen van het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam. Ook de zorgprofessionals stootten elkaar verwachtingsvol aan met een lach op hun gezicht. Want Friss...

06 maart 2024

Interclean Amsterdam, daar moet je bij zijn!

Interclean Amsterdam is van 14 t/m 17 mei 2024 terug in RAI Amsterdam. Het is het belangrijkste evenement op de internationale schoonmaakkalender. NIet alleen voor directie en/of hoger management,...

15 februari 2024

Diversiteit leidt niet tot betere prestaties…..maar inclusie wel!

Wetenschappelijk onderzoek laat zien wat voor soort maatregelen meer en minder succesvol zijn om verschillende groepen mensen in organisaties tot hun recht te laten komen. Aangetoond wordt hoe van...

22 oktober 2024

RAS op Schoonmaak Vakdagen: Kopje Koffie Glazenwasser?

Op 5 en 6 november 2024 staat RAS op de Schoonmaak Vakdagen. Met op 6 november om 12 uur een presentatie geven over het telescopisch wassysteem en de risico’s...

29 juni 2023

Vakantiebaan schoonmaak bij jongeren op 1

De vakantieperiode breekt weer aan. Jongeren grijpen deze zomertijd weer aan om wat extra bij te verdienen. Ze kunnen kiezen uit duizenden vakantiebanen. Voor ‘opgeruimde’ personen is volop werk....