15 augustus 2024

De productiviteit van de Nederlanders daalt. Wat betekent dat?

De productiviteit van Nederlandse werkenden is het afgelopen decennium nauwelijks meer gegroeid. Vorig jaar was er zelfs sprake van krimp, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Hoe kan dat? Wat betekent dat? De Volkskrant en het CBS lichten toe.

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek is de groei van de arbeidsproductiviteit afgelopen decennium gestagneerd. In 2023 kromp deze zelfs met 1,3 procent. Dat is, zoals de Volkskrant in haar artikel beschrijft, de op een na grootste daling van de arbeidsproductiviteit in de afgelopen halve eeuw. Alleen in 2009 was die met 2,2 procent groter als gevolg van de kredietcrisis. Nu ligt volgens CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen een belangrijke verklaring bij het dichtdraaien van de gaskraan in Groningen waardoor de productiviteit in die bedrijfstak met 16 procent afnam. Maar ook bij de overheid en in de zorg nam de arbeidsproductiviteit met 0,2 procent af. Andere sectoren groeiden in het afgelopen decennium nog wel, maar minimaal ten opzichte van de periode daarvoor. Groeide de arbeidsproductiviteit tussen 1974 en 2013 nog met zo’n 1,5 procent per jaar, het jaarlijkse groeipercentage ligt na 2013 op een gemiddelde van slecchts 0,4 procent.

Wet van remmende voorsprong

Nederlanders zitten niet stil, maar hebben volgens Van Mulligen last van ‘de wet van remmende voorsprong’: “Productiviteitswinst kan worden behaald door arbeidsbesparende technologieën. Veel van die innovaties, zoals de toepassing van machines in de industrie en het vervangen van pen en papier voor pc’s, zijn al gedaan.’ Bovendien kent Nederland een steeds grotere dienstensector met mensenwerk. Taken kunnen moeilijker worden geautomatiseerd. De sectoren waar makkelijker kan worden geautomatiseerd – de industrie en landbouw – nemen juist in omvang af. Het groeiend aantal zzp’ers zou ook aandeel kunnen hebben in de tanende productiviteit.

Tabel CBS

Arbeidsproductiviteit per bedrijfstak, gemiddelde jaarlijkse verandering
Onderwerp 2014-2023* (% gemiddelde jaarlijkse verandering) 1974-2013 (% gemiddelde jaarlijkse verandering)
Bouwnijverheid 2,1 -0,4
Industrie 2 3,4
Informatie en communicatie 1,5 2,4
Zakelijke dienstverlening 1,4 0,5
Landbouw, bosbouw en visserij 1,2 5
Handel, vervoer en horeca 1 2,2
Financiële dienstverlening 0,6 2,4
Cultuur, recreatie, overige diensten 0,6 -0,6
Verhuur en handel van onroerend goed 0,5 1,1
Energievoorziening, waterbedrijven en afvalbeheer 0 1,5
Overheid en zorg -0,2 0,7
Delfstoffenwinning -15,8 0,7
* voorlopige cijfers

Wat betekent deze daling?
Van Mulligen hoopt, zoals de Volkskrant dit beschrijft, dat de stagnatie kan worden omgebogen. ‘Meer doen met minder mensen is de enige manier om nog economische groei te realiseren nu er niet meer arbeidskrachten beschikbaar zijn, en die economische groei is nodig om de stijgende zorgkosten te betalen.’
Dat betekent efficienter werken. Door de arbeidskrapte en stijgende lonen ‘moeten’ werkgevers nu wel investeren in onderzoek en arbeidsbesparende technologieën.’ Volgens recent onderzoek van McKinsey een kans, want robots en computers zouden 1,1 miljoen banen kunnen ‘vervullen’.

Klik hier voor het volledige artikel in de Volkskrant

Of lees meer van het CBS: Arbeidsproductiviteit neemt steeds minder toe in afgelopen 50 jaar

Deel dit artikel

Ook interessant:

10 juni 2024

Blog Bert van Boggelen (Code Schoonmaak): Indexatie over de looptijd van de cao

Vanuit de Code Verantwoordelijk Marktgedrag monitoren we aanbestedingen in de schoonmaak. Hierbij vallen ons geregeld zaken op die niet gaan volgens ons gedachtegoed. Zo merken we recentelijk zeer regelmatig...

24 maart 2025

Fresco Facility Services verzorgt dagschoonmaak bij Beweging 3.0: “Het zou de norm moeten zijn”

Sinds 2020 verzorgt Fresco Facility Services de schoonmaak bij Beweging 3.0, Leef3.nu, WELZIN Eemland en Indebuurt033. Per 1 januari 2025 is besloten de schoonmaak te verplaatsen van de avond...

18 april 2024

Schoonmakers RSO geven hun werk een 8,9

De Rijksschoonmaakorganisatie (RSO) meldt dat hun schoonmaakmedewerkers bovengemiddeld tevreden zijn met hun werk, met een score van 8,9. Dat blijkt uit een medewerkerstevredenheids-onderzoek dat in maart 2024 is uitgevoerd...

24 november 2023

#FILMFRIDAY: Gom vindt robots van toegevoegde waarde

Robotisering is niet meer weg te denken uit de schoonmaakbranche. Gom weet dit en past dit toe. Een gloednieuwe video laat zien wat de visie van Gom op het...

28 februari 2025

Jerry Sluis 25 jaar bij Rietbroek: “Samenwerking is de sleutel tot succes”

Operationeel directeur, Jerry Sluis, begon in 2000 als glazenwasser bij schoonmaakbedrijf Rietbroek en groeide door naar directielid. Hij viert dit jaar zijn 25 jarig jubileum. Van harte gefeliciteerd!

10 april 2025

Terugblik diner FMNextGen: ‘Genieten van Italiaanse gerechten en levendige tafelgesprekken’

Op 2 april vond het FMNextGen-tafeldiner plaats bij UL-Team in Culemborg. Een bijzondere avond voor jongeren in de schoonmaakbranche. Aan tafel zaten zo’n dertig deelnemers, afkomstig van schoonmaakbedrijven, toeleveranciers...

07 mei 2025

Rick van Gent (Multiclean): Van kok naar schoonmaker

Eigenlijk wilde de 30-jarige Rick van Gent kok worden, maar dat liep anders toen hij in de schoonmaak terechtkwam. “Bij Multiclean klikte het goed met de drie broers die...

05 september 2024

Ondernemers bieden oplossingen voor verminderen regeldruk

Regeldruk vormt al jaren het grootste knelpunt voor ondernemers. De veelheid aan regels en nationale koppen zet een rem op ondernemerschap en schaadt onze concurrentiepositie. Zo meldt MKB Nederland....

26 februari 2020

Blog Imago schoonmaak

Ja, we weten het allemaal: onze schoonmaakbranche loopt niet over van een positief imago. Zo ook Zeeland, de provincie waar ik sinds 3,5 jaar met trots woon. Maar de...

06 maart 2024

Interclean Amsterdam, daar moet je bij zijn!

Interclean Amsterdam is van 14 t/m 17 mei 2024 terug in RAI Amsterdam. Het is het belangrijkste evenement op de internationale schoonmaakkalender. NIet alleen voor directie en/of hoger management,...