15 augustus 2024

De productiviteit van de Nederlanders daalt. Wat betekent dat?

De productiviteit van Nederlandse werkenden is het afgelopen decennium nauwelijks meer gegroeid. Vorig jaar was er zelfs sprake van krimp, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Hoe kan dat? Wat betekent dat? De Volkskrant en het CBS lichten toe.

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek is de groei van de arbeidsproductiviteit afgelopen decennium gestagneerd. In 2023 kromp deze zelfs met 1,3 procent. Dat is, zoals de Volkskrant in haar artikel beschrijft, de op een na grootste daling van de arbeidsproductiviteit in de afgelopen halve eeuw. Alleen in 2009 was die met 2,2 procent groter als gevolg van de kredietcrisis. Nu ligt volgens CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen een belangrijke verklaring bij het dichtdraaien van de gaskraan in Groningen waardoor de productiviteit in die bedrijfstak met 16 procent afnam. Maar ook bij de overheid en in de zorg nam de arbeidsproductiviteit met 0,2 procent af. Andere sectoren groeiden in het afgelopen decennium nog wel, maar minimaal ten opzichte van de periode daarvoor. Groeide de arbeidsproductiviteit tussen 1974 en 2013 nog met zo’n 1,5 procent per jaar, het jaarlijkse groeipercentage ligt na 2013 op een gemiddelde van slecchts 0,4 procent.

Wet van remmende voorsprong

Nederlanders zitten niet stil, maar hebben volgens Van Mulligen last van ‘de wet van remmende voorsprong’: “Productiviteitswinst kan worden behaald door arbeidsbesparende technologieën. Veel van die innovaties, zoals de toepassing van machines in de industrie en het vervangen van pen en papier voor pc’s, zijn al gedaan.’ Bovendien kent Nederland een steeds grotere dienstensector met mensenwerk. Taken kunnen moeilijker worden geautomatiseerd. De sectoren waar makkelijker kan worden geautomatiseerd – de industrie en landbouw – nemen juist in omvang af. Het groeiend aantal zzp’ers zou ook aandeel kunnen hebben in de tanende productiviteit.

Tabel CBS

Arbeidsproductiviteit per bedrijfstak, gemiddelde jaarlijkse verandering
Onderwerp 2014-2023* (% gemiddelde jaarlijkse verandering) 1974-2013 (% gemiddelde jaarlijkse verandering)
Bouwnijverheid 2,1 -0,4
Industrie 2 3,4
Informatie en communicatie 1,5 2,4
Zakelijke dienstverlening 1,4 0,5
Landbouw, bosbouw en visserij 1,2 5
Handel, vervoer en horeca 1 2,2
Financiële dienstverlening 0,6 2,4
Cultuur, recreatie, overige diensten 0,6 -0,6
Verhuur en handel van onroerend goed 0,5 1,1
Energievoorziening, waterbedrijven en afvalbeheer 0 1,5
Overheid en zorg -0,2 0,7
Delfstoffenwinning -15,8 0,7
* voorlopige cijfers

Wat betekent deze daling?
Van Mulligen hoopt, zoals de Volkskrant dit beschrijft, dat de stagnatie kan worden omgebogen. ‘Meer doen met minder mensen is de enige manier om nog economische groei te realiseren nu er niet meer arbeidskrachten beschikbaar zijn, en die economische groei is nodig om de stijgende zorgkosten te betalen.’
Dat betekent efficienter werken. Door de arbeidskrapte en stijgende lonen ‘moeten’ werkgevers nu wel investeren in onderzoek en arbeidsbesparende technologieën.’ Volgens recent onderzoek van McKinsey een kans, want robots en computers zouden 1,1 miljoen banen kunnen ‘vervullen’.

Klik hier voor het volledige artikel in de Volkskrant

Of lees meer van het CBS: Arbeidsproductiviteit neemt steeds minder toe in afgelopen 50 jaar

Deel dit artikel

Ook interessant:

13 september 2023

Wie wordt de nieuwe voorzitter van SIEV?

Nieuws van het SIEV-front. Huidig voorzitter Raymond Kouwenberg heeft besloten de voorzittershamer door te geven. Daarop  is door het dagelijks bestuur besloten om Paul Fok voor te dragen als...

13 september 2023

Controles op cao en pensioen blijken effectief

Het is belangrijk dat alle werkgevers in de Schoonmaak- en Glazenwassersbranche de cao-lonen betalen en pensioenpremie afdragen. Werknemers van schoonmaakbedrijven krijgen dan waar ze recht op hebben. Dat betekent...

12 augustus 2019

Themaweek Week van het Werkgeluk: boost voor positiviteit

Werkgeluk, bedrijfscultuur, bedrijfsresultaat, faillissement: ze hebben wel degelijk een relatie met elkaar. In deze Week van het Werkgeluk duiken we daarop in; een themaweek om blij en gelukkig van...

26 november 2018

Carel Lurvink workshops: “Disposable cleaning voor hoge hygiënestandaarden”

De eerste workshops bij Carel Lurvink over disposable cleaning in november, waren een groot succes. Ruim 60 bezoekers kwamen naar de servicecenters in Enschede, Hilversum en Winschoten om zich...

06 juni 2023

Tork toont combi hygiëne, duurzaamheid en digitalisering

Woensdag 7 juni begint Vakbeurs Facilitair & Gebouwbeheer in Jaarbeurs Utrecht. Drie dagen lang bieden 200 exposanten facilitaire en schoonmaakoplossingen aan de bezoekers. Ook Tork is weer aanwezig op...

18 maart 2024

De nominaties Amsterdam Innovation Award 2024 zijn bekend

De Amsterdam Innovation Award is één van de hoogtepunten van Interclean Amsterdam (14-17 mei) in RAI Amsterdam. De organisatie heeft opnieuw een groot aantal inzendingen van hoge kwaliteit ontvangen,...

23 juni 2023

Jury aan de slag met record aanmeldingen Schoonmaker van het Jaar-verkiezing

“Niet eerder waren er zoveel aanmeldingen voor de Schoonmaker van het Jaar-verkiezing. 120”, verklapt Esther van der Lelie – een van de organisatoren – in de Captains of Cleaning-uitzending...

05 juni 2023

Cleaning Workx laat beursbezoekers virtueel het schoonmaakvak beleven

Virtueel het schoonmaakvak leren. Daar staat Cleaning Workx voor. Op Vakbeurs Facilitair & Gebouwbeheer wil het bedrijf de bezoekers deze innovatie zelf laten beleven. Wieland Hendriksen vertelt waarom Cleaning...

17 januari 2023

Doe jij mee aan de European Cleaning and Hygiene Award 2023?

Het begin van het nieuwe jaar is het ideale moment om jouw inzending in te dienen voor de European Cleaning & Hygiene Awards 2023, georganiseerd door European Cleaning Journal....

03 oktober 2022

Blog: Ben jij al #SterkMetStoom?

Sinds het voorjaar van 2022 werk ik bij Innovi. Een nieuwe uitdaging in een mooie branche. Na enkele maanden van verdieping in de markt, ons bedrijf en de machines,...