15 augustus 2024

De productiviteit van de Nederlanders daalt. Wat betekent dat?

De productiviteit van Nederlandse werkenden is het afgelopen decennium nauwelijks meer gegroeid. Vorig jaar was er zelfs sprake van krimp, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Hoe kan dat? Wat betekent dat? De Volkskrant en het CBS lichten toe.

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek is de groei van de arbeidsproductiviteit afgelopen decennium gestagneerd. In 2023 kromp deze zelfs met 1,3 procent. Dat is, zoals de Volkskrant in haar artikel beschrijft, de op een na grootste daling van de arbeidsproductiviteit in de afgelopen halve eeuw. Alleen in 2009 was die met 2,2 procent groter als gevolg van de kredietcrisis. Nu ligt volgens CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen een belangrijke verklaring bij het dichtdraaien van de gaskraan in Groningen waardoor de productiviteit in die bedrijfstak met 16 procent afnam. Maar ook bij de overheid en in de zorg nam de arbeidsproductiviteit met 0,2 procent af. Andere sectoren groeiden in het afgelopen decennium nog wel, maar minimaal ten opzichte van de periode daarvoor. Groeide de arbeidsproductiviteit tussen 1974 en 2013 nog met zo’n 1,5 procent per jaar, het jaarlijkse groeipercentage ligt na 2013 op een gemiddelde van slecchts 0,4 procent.

Wet van remmende voorsprong

Nederlanders zitten niet stil, maar hebben volgens Van Mulligen last van ‘de wet van remmende voorsprong’: “Productiviteitswinst kan worden behaald door arbeidsbesparende technologieën. Veel van die innovaties, zoals de toepassing van machines in de industrie en het vervangen van pen en papier voor pc’s, zijn al gedaan.’ Bovendien kent Nederland een steeds grotere dienstensector met mensenwerk. Taken kunnen moeilijker worden geautomatiseerd. De sectoren waar makkelijker kan worden geautomatiseerd – de industrie en landbouw – nemen juist in omvang af. Het groeiend aantal zzp’ers zou ook aandeel kunnen hebben in de tanende productiviteit.

Tabel CBS

Arbeidsproductiviteit per bedrijfstak, gemiddelde jaarlijkse verandering
Onderwerp 2014-2023* (% gemiddelde jaarlijkse verandering) 1974-2013 (% gemiddelde jaarlijkse verandering)
Bouwnijverheid 2,1 -0,4
Industrie 2 3,4
Informatie en communicatie 1,5 2,4
Zakelijke dienstverlening 1,4 0,5
Landbouw, bosbouw en visserij 1,2 5
Handel, vervoer en horeca 1 2,2
Financiële dienstverlening 0,6 2,4
Cultuur, recreatie, overige diensten 0,6 -0,6
Verhuur en handel van onroerend goed 0,5 1,1
Energievoorziening, waterbedrijven en afvalbeheer 0 1,5
Overheid en zorg -0,2 0,7
Delfstoffenwinning -15,8 0,7
* voorlopige cijfers

Wat betekent deze daling?
Van Mulligen hoopt, zoals de Volkskrant dit beschrijft, dat de stagnatie kan worden omgebogen. ‘Meer doen met minder mensen is de enige manier om nog economische groei te realiseren nu er niet meer arbeidskrachten beschikbaar zijn, en die economische groei is nodig om de stijgende zorgkosten te betalen.’
Dat betekent efficienter werken. Door de arbeidskrapte en stijgende lonen ‘moeten’ werkgevers nu wel investeren in onderzoek en arbeidsbesparende technologieën.’ Volgens recent onderzoek van McKinsey een kans, want robots en computers zouden 1,1 miljoen banen kunnen ‘vervullen’.

Klik hier voor het volledige artikel in de Volkskrant

Of lees meer van het CBS: Arbeidsproductiviteit neemt steeds minder toe in afgelopen 50 jaar

Deel dit artikel

Ook interessant:

31 januari 2020

De koplopers van januari op Schoonmaakjournaal

Een strakke en veelzijdige start van het nieuwe decennium, jaar en marketing. Met het 6e FM Next Generation event op de Horecava in Amsterdam, de 22e Vakbeurs Facilitair in...

19 november 2018

5e Hospitality Congres van 50-jarige CSU prikkelt alle zintuigen

Waar kan een congres met de titel The inspiring hospitality journey beter plaatsvinden dan in de Efteling? Het sfeervolle theatercomplex van ’s lands populairste familiepark was op 8 november...

15 november 2023

Gaby Westelaken is nieuwe voorzitter platform AWOG

Na zeven jaar voorzitterschap draagt Peter Rietbroek de voorzittershamer van het platform AWOG over aan Gaby Westelaken van GWS dé schoonmaker. De leden en Schoonmakend Nederland danken Peter voor...

30 mei 2023

Digitaal vloerpaspoort van Factos biedt zekerheid, transparantie en waardering

Welk periodiek vloeronderhoud is er in de afgelopen jaren gedaan? Hoe en waarmee? Hoe bepaal je wat het onderhoud moet zijn van de vloeren in je pand of die...

13 april 2023

Groen is goed doen

Carel Lurvink publiceert haar ‘groene’ jaarverslag. Als infographic. Bekijk het ‘groene bloed’ van deze leverancier van producten voor een schone & veilige werkomgeving. “Bij ons gaan duurzaam ondernemen en...

02 augustus 2024

Karcher ‘reinigt’ een zwerm vlinders op betonnen dam

Vlinders op de muur: de reverse graffiti op de Rappbode-dam in de Harz in Duitsland is klaar. 🦋 Dit kunstwerk is ontstaan door het reinigen van de betonnen damwand...

11 september 2023

Terugblik VSR Zomerevent: ‘Wees nieuwsgierig naar het leven, elkaar en jezelf’

Het Nationaal Militair Museum in Soest was op 6 september 2023 ‘the place to be’ voor het jaarlijkse VSR Zomerevent. Buiten scheen de zon en was het zo’n 30...

18 augustus 2019

Themaweek: Week van het Familiebedrijf

Strategische continuïteit, werkgelegenheid, stabiele financiering, een bestuur met vertrouwen, betrokkenheid en korte communicatielijnen, verrassend innovatief, snelle besluitvorming; het zijn enkele van de vele voordelen van familiebedrijven. Maar er zijn...

14 november 2022

Een nieuwe melkkoe?

Ik heb het in mijn blogs wel eens gehad over het feit dat hermetingen een verdienmodel kunnen zijn voor adviesbureaus. De hermetingen dienen vaak betaald te worden door de...

09 januari 2023

Blog: Gun iedereen, iedere dag, een Big Smile

Bijzonder, chaotisch, druk, warm en stoffig. Zo begon mijn nieuwe jaar. De eerste week van 2023 bracht ik in Gambia door. Het land dat met recht ‘the smiling coast’...