20 februari 2023

SER: arbeidskrapte vraagt om ferme keuzes kabinet

De problemen op de arbeidsmarkt zijn groter dan ooit. Door de arbeidsmarktkrapte komt de uitvoering van publieke taken zoals zorg, onderwijs, kinderopvang en veiligheid in de knel, constateert de Sociaal-Economische Raad (SER). Daarom geeft de SER advies over het met drastische maatregelen opvangen van de effecten van vergrijzing en stijgende werkdruk. Omdat deze problemen ook voor spelen in de schoonmaakbranche, delen we dit advies met jullie.

Niet alleen moet (meer uren) werken aantrekkelijker worden, ook is gerichte sturing nodig om het werk slimmer en innovatiever te organiseren rond de schaarse menskracht. Daarbij hoort een vermindering van bureaucratie en complexe regelgeving. Realisme past over teveel maakbaarheid: ook met gerichte actie zal menskracht de komende dertig jaar de beperkende factor blijven.

Structureel probleem
Die aanbevelingen doet de SER in zijn advies Waardevol werk: publieke dienstverlening onder druk. Het advies is gevraagd door zes ministeries die beleid ontwikkelen voor sectoren die zitten te springen om personeel: zorg, onderwijs, kinderopvang, veiligheid, rechtspraak, openbaar bestuur en uitvoeringsorganisaties. Hoewel het aantal vacatures inmiddels iets daalt, valt te verwachten dat de arbeidsmarkt in deze sectoren krap blijft. Veel oudere werknemers zullen tussen 2025 en 2030 met pensioen gaan. Hun uitgavenpatroon en vooral de (zorg)behoeften zullen de vraag naar arbeid verder doen groeien. Daarnaast stagneert de productiviteit in grote delen van de publieke sector. Ook de kabinetsplannen voor verduurzaming, woningbouw en defensie zullen leiden tot extra druk op de arbeidsmarkt.

Minder welvaart
De krappe arbeidsmarkt in de publieke sectoren is op drie manieren problematisch. Allereerst voor de werknemers die te maken hebben met toenemende werkdruk, knellende regelgeving en afnemende motivatie. Ten tweede voelen burgers en bedrijven de gevolgen hiervan, in de vorm van oplopende wachtlijsten, uitval van dienstverlening of diensten van mindere kwaliteit. In de derde plaats vormt de krapte een belemmering voor het functioneren van de economie als geheel. De gevolgen zijn minder welvaart, toenemende sociale ongelijkheid en vertraging in de aanpak van grote maatschappelijke opgaven zoals de energietransitie.

Versnipperd beleid
Gericht beleid en betere samenwerking zijn nodig om de uitvoering en beschikbaarheid van publieke taken zeker te stellen en het functioneren van de publieke sectoren te verbeteren. Dat moet leiden tot een effectievere inzet van mensen en aantrekkelijk en leerrijk werk met goede arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden. De overheid heeft op deze punten een voorbeeldrol.
Het huidige arbeidsmarktbeleid is nu versnipperd over ministeries, sectoren en organisaties. Betere samenwerking biedt kansen voor duurzame inzetbaarheid over sectorgrenzen heen en kan concurrentie om schaars personeel helpen voorkomen. De SER pleit voor een pragmatische aanpak, die voortbouwt op bestaande samenwerkingen, goede voorbeelden en (cao-)afspraken in sectoren en regio’s. In de uitvoering van publieke taken wordt duidelijk wat wél werkt en worden vaak ook bruikbare oplossingen ontwikkeld. Landelijk beleid kan daarvan leren, en bijdragen aan een werkbare aanpak.

Aanbevelingen
De SER onderscheidt in het advies drie groepen van aanbevelingen om respectievelijk het aanbod van arbeid (meer mensen, meer uren) te vergroten, de effectieve inzet van de beschikbare menskracht te verbeteren en het samenspel tussen beleid en uitvoering te versterken.
Voor extra menskracht is de kwaliteit van leiderschap en HR van groot belang. De SER adviseert de kwaliteit van management en leiderschap te stimuleren, uitval, verzuim en vertrek van medewerkers te verminderen met strategisch HR-beleid en de condities te verbeteren waardoor mensen die dat willen (meer uren) gaan werken. De SER adviseert vol in te zetten op het nog onbenutte potentieel: werkzoekenden, deeltijders die meer willen werken, gepensioneerden die zich nuttig willen blijven maken en nieuwkomers en statushouders.

De SER adviseert te sturen op het slimmer en innovatiever organiseren van het werk, bijvoorbeeld door de inzet van technologie en procesinnovatie, benchmarking van prestaties en het verbeteren van de operationele capaciteit. De cruciale randvoorwaarde daarbij is dat dit niet leidt tot nog meer werkdruk. Het is belangrijk om werkenden te betrekken bij het slim en leerrijk organiseren van het werk en administratie en overbodig werk te voorkomen.

De SER adviseert om in nieuw én bestaand beleid veel sterker te sturen op uitvoerbaarheid. Wet- en regelgeving is in de ogen van de SER te complex geworden. Dat maakt de uitvoering arbeidsintensief. In uitvoeringstoetsen moet meer aandacht zijn voor de arbeidsmarkteffecten en de haalbaarheid van beleid. Ook concurrerende arbeidsvoorwaarden zijn nodig, en meer duidelijkheid en continuïteit in beleid en financiering.

Bron: SER.nl

Lees ook het artikel van Schoonmakend Nederland: ‘SER advies arbeidsmarkt gaat te ver’

Deel dit artikel

Ook interessant:

01 januari 2024

Inschrijving Schoonmaker van het Jaar-verkiezing is gestart

Vorig jaar hingen we op 5 mei Bevrijdingsdag de vlag uit. In top. Dit jaar knallen we op 1 januari het jaar in. Met en voor onze schoonmaakSTERREN. Schoonmaakbedrijven...

12 augustus 2022

Roy viert jubileum

Roy Rademaker is 12,5 jaar in dienst bij Schoonmaakbedrijf Exclusive in Halsteren. Directeur Marzena Pawlowska feliciteert hem en spreekt haar waardering voor Roy uit: “Onze collega Roy Rademaker is...

30 januari 2025

Ondernemers vrezen mogelijke btw-verhoging

De mogelijke verhoging van het btw-tarief naar 21,4 procent baart ondernemers in Nederland grote zorgen. Dit blijkt uit navraag van kennisplatform Onderneming.nl bij branchevereniging Ondernemend Nederland (ONL). Het kabinet...

04 juli 2023

Blog: Opleiden… zinvol of onzin?

Is Artikel 36* (en 38 sub2**) in de CAO een vloek of een zegen? ‘Ik heb een groepje medewerkers die opgeleid moeten worden, omdat het in de CAO staat’....

26 januari 2024

Impact van data voor schoonmaakbedrijven: samenwerking Nocore en i8

In de dynamische schoonmaakbranche is het essentieel voor bedrijven om op een efficiënte manier te opereren. Dit besef vormde zo’n 25 jaar geleden de drijvende kracht achter de samenwerking...

16 december 2022

#FotoFriday The White House?

Het lijkt op The White House, maar in werkelijkheid zie je het kantoor van Schoonmaakbedrijf Exclusive in Halsteren. Een bijzondere plek om schoon te maken. Dat deed het team...

06 maart 2024

Kärcher connecteert toestellen en verzamelt realtime gegevens  

Dankzij een nieuwe hardware module biedt Kärcher een eenvoudig en flexibel systeem voor het beheer van het machinepark van haar klanten. Niet enkel de nieuwe toestellen, maar ook de...

31 mei 2022

“Men is bereid meer geld te betalen voor een verantwoord stuk vlees, waarom dan niet voor kwalitatieve schoonmaak?”

Van verpleging naar verkoop van facilitaire diensten en schoonmaak. Dat is de weg die Rolien van Groeningen in haar carrière aflegde. Zij geeft leiding aan Domestic Outsourcing en KSV...

25 juli 2022

Nieuwe webshop voor Carel Lurvink

Het Enschedese familiebedrijf Carel Lurvink vindt het belangrijk dat elke organisatie zich bij hen thuis voelt, ook op de webshop. Daarom heeft zij haar website omgezet naar een nieuw...

24 oktober 2022

Gun jouw medewerkers financiële rust

Wist je dat 38% van de mensen die in loondienst werken, financiële zorgen hebben? Zorgen die leiden tot fouten, afnemende productiviteit en loyaliteit, spanningen op de werkvloer of zelfs...