20 februari 2023

SER: arbeidskrapte vraagt om ferme keuzes kabinet

De problemen op de arbeidsmarkt zijn groter dan ooit. Door de arbeidsmarktkrapte komt de uitvoering van publieke taken zoals zorg, onderwijs, kinderopvang en veiligheid in de knel, constateert de Sociaal-Economische Raad (SER). Daarom geeft de SER advies over het met drastische maatregelen opvangen van de effecten van vergrijzing en stijgende werkdruk. Omdat deze problemen ook voor spelen in de schoonmaakbranche, delen we dit advies met jullie.

Niet alleen moet (meer uren) werken aantrekkelijker worden, ook is gerichte sturing nodig om het werk slimmer en innovatiever te organiseren rond de schaarse menskracht. Daarbij hoort een vermindering van bureaucratie en complexe regelgeving. Realisme past over teveel maakbaarheid: ook met gerichte actie zal menskracht de komende dertig jaar de beperkende factor blijven.

Structureel probleem
Die aanbevelingen doet de SER in zijn advies Waardevol werk: publieke dienstverlening onder druk. Het advies is gevraagd door zes ministeries die beleid ontwikkelen voor sectoren die zitten te springen om personeel: zorg, onderwijs, kinderopvang, veiligheid, rechtspraak, openbaar bestuur en uitvoeringsorganisaties. Hoewel het aantal vacatures inmiddels iets daalt, valt te verwachten dat de arbeidsmarkt in deze sectoren krap blijft. Veel oudere werknemers zullen tussen 2025 en 2030 met pensioen gaan. Hun uitgavenpatroon en vooral de (zorg)behoeften zullen de vraag naar arbeid verder doen groeien. Daarnaast stagneert de productiviteit in grote delen van de publieke sector. Ook de kabinetsplannen voor verduurzaming, woningbouw en defensie zullen leiden tot extra druk op de arbeidsmarkt.

Minder welvaart
De krappe arbeidsmarkt in de publieke sectoren is op drie manieren problematisch. Allereerst voor de werknemers die te maken hebben met toenemende werkdruk, knellende regelgeving en afnemende motivatie. Ten tweede voelen burgers en bedrijven de gevolgen hiervan, in de vorm van oplopende wachtlijsten, uitval van dienstverlening of diensten van mindere kwaliteit. In de derde plaats vormt de krapte een belemmering voor het functioneren van de economie als geheel. De gevolgen zijn minder welvaart, toenemende sociale ongelijkheid en vertraging in de aanpak van grote maatschappelijke opgaven zoals de energietransitie.

Versnipperd beleid
Gericht beleid en betere samenwerking zijn nodig om de uitvoering en beschikbaarheid van publieke taken zeker te stellen en het functioneren van de publieke sectoren te verbeteren. Dat moet leiden tot een effectievere inzet van mensen en aantrekkelijk en leerrijk werk met goede arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden. De overheid heeft op deze punten een voorbeeldrol.
Het huidige arbeidsmarktbeleid is nu versnipperd over ministeries, sectoren en organisaties. Betere samenwerking biedt kansen voor duurzame inzetbaarheid over sectorgrenzen heen en kan concurrentie om schaars personeel helpen voorkomen. De SER pleit voor een pragmatische aanpak, die voortbouwt op bestaande samenwerkingen, goede voorbeelden en (cao-)afspraken in sectoren en regio’s. In de uitvoering van publieke taken wordt duidelijk wat wél werkt en worden vaak ook bruikbare oplossingen ontwikkeld. Landelijk beleid kan daarvan leren, en bijdragen aan een werkbare aanpak.

Aanbevelingen
De SER onderscheidt in het advies drie groepen van aanbevelingen om respectievelijk het aanbod van arbeid (meer mensen, meer uren) te vergroten, de effectieve inzet van de beschikbare menskracht te verbeteren en het samenspel tussen beleid en uitvoering te versterken.
Voor extra menskracht is de kwaliteit van leiderschap en HR van groot belang. De SER adviseert de kwaliteit van management en leiderschap te stimuleren, uitval, verzuim en vertrek van medewerkers te verminderen met strategisch HR-beleid en de condities te verbeteren waardoor mensen die dat willen (meer uren) gaan werken. De SER adviseert vol in te zetten op het nog onbenutte potentieel: werkzoekenden, deeltijders die meer willen werken, gepensioneerden die zich nuttig willen blijven maken en nieuwkomers en statushouders.

De SER adviseert te sturen op het slimmer en innovatiever organiseren van het werk, bijvoorbeeld door de inzet van technologie en procesinnovatie, benchmarking van prestaties en het verbeteren van de operationele capaciteit. De cruciale randvoorwaarde daarbij is dat dit niet leidt tot nog meer werkdruk. Het is belangrijk om werkenden te betrekken bij het slim en leerrijk organiseren van het werk en administratie en overbodig werk te voorkomen.

De SER adviseert om in nieuw én bestaand beleid veel sterker te sturen op uitvoerbaarheid. Wet- en regelgeving is in de ogen van de SER te complex geworden. Dat maakt de uitvoering arbeidsintensief. In uitvoeringstoetsen moet meer aandacht zijn voor de arbeidsmarkteffecten en de haalbaarheid van beleid. Ook concurrerende arbeidsvoorwaarden zijn nodig, en meer duidelijkheid en continuïteit in beleid en financiering.

Bron: SER.nl

Lees ook het artikel van Schoonmakend Nederland: ‘SER advies arbeidsmarkt gaat te ver’

Deel dit artikel

Ook interessant:

27 oktober 2022

Bereken zelf jouw besparingspotentieel Green Care Professional

Met de Green Care Performance Calculator bereken je, afgestemd op jouw bedrijfssegment, snel en makkelijk hoeveel CO2, plastic en ruwe olie jouw bedrijf op jaarbasis kan besparen door over...

01 november 2021

Blog: op weg naar het eerste schoonmaak-community-nieuwsplatform

In haar laatste blog vertelde Petra de Bruin over het overdragen van de fakkel van Schoonmaakjournaal aan een nieuwe redactie. Trots kan ik jullie laten weten dat ik het...

18 februari 2022

12,5 jarig jubileum voor Marian

Marian Schniermanni was op 1 december 2021 12,5 jaar in dienst bij Asito. Na onze oproep voor foto’s van mede-jubilarissen in de branche, omdat Schoonmaakjournaal 10 jaar bestaat, reageerde...

02 oktober 2024

Nederrijn voert MT1000 aan

Jaarlijks onderzoekt MT/Sprout  de kwaliteit en populariteit van zakelijke dienstverleners in Nederland. Zo ook voor de schoonmaak. Wij delen welke schoonmaakbedrijven in 2024 de hoogste score behalen. Met nieuwkomer...

09 maart 2020

Vijf unieke toppics op 28e editie Interclean Amsterdam

“Innovatie loopt ook door de komende editie van Interclean Amsterdam weer als een rode draad”, schreven we recent in onze aankondiging en oproep voor de Interclean Hackathon. Dat klopt...

24 januari 2022

Finalisten European Cleaning & Hygiene Awards

De finalisten van de European Cleaning & Hygiene Awards 2022 van European Cleaning Journal zijn bekendgemaakt. Met een record aan inzendingen in alle 10 categorieën, hebben 39 toonaangevende bedrijven...

06 juni 2022

DUURZAAM SAMEN, DÁT IS DE BESTE KEUS

Verantwoord opdrachten inrichten, uitzetten en aannemen. En dat dan doen met respect voor de kwaliteit van de dienstverlening en de mensen die het moeten waarmaken. Dat is de gedachte...

24 maart 2025

Fresco Facility Services verzorgt dagschoonmaak bij Beweging 3.0: “Het zou de norm moeten zijn”

Sinds 2020 verzorgt Fresco Facility Services de schoonmaak bij Beweging 3.0, Leef3.nu, WELZIN Eemland en Indebuurt033. Per 1 januari 2025 is besloten de schoonmaak te verplaatsen van de avond...

27 mei 2024

Balans Schoonmaak neemt Evon Services over

Balans Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten heeft onlangs Evon Services B.V. uit Almere overgenomen.  Achint Atwal, directeur Balans Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten BV in Alkmaar, deelt met ‘gepaste trots’ de overname van...

14 juni 2023

Gröninger Cleaning Systems draagt afdeling professionele reinigingsapparatuur over aan Kärcher

Gröninger Cleaning Systems B.V. (Gröninger) en Kärcher Nederland (Kärcher) hebben een overeenkomst bereikt voor de overdracht van de B2B-activiteiten in reinigingsapparatuur. Deze activiteiten, gericht op de regio Groot-Rijnmond, gaan...