20 februari 2023

SER: arbeidskrapte vraagt om ferme keuzes kabinet

De problemen op de arbeidsmarkt zijn groter dan ooit. Door de arbeidsmarktkrapte komt de uitvoering van publieke taken zoals zorg, onderwijs, kinderopvang en veiligheid in de knel, constateert de Sociaal-Economische Raad (SER). Daarom geeft de SER advies over het met drastische maatregelen opvangen van de effecten van vergrijzing en stijgende werkdruk. Omdat deze problemen ook voor spelen in de schoonmaakbranche, delen we dit advies met jullie.

Niet alleen moet (meer uren) werken aantrekkelijker worden, ook is gerichte sturing nodig om het werk slimmer en innovatiever te organiseren rond de schaarse menskracht. Daarbij hoort een vermindering van bureaucratie en complexe regelgeving. Realisme past over teveel maakbaarheid: ook met gerichte actie zal menskracht de komende dertig jaar de beperkende factor blijven.

Structureel probleem
Die aanbevelingen doet de SER in zijn advies Waardevol werk: publieke dienstverlening onder druk. Het advies is gevraagd door zes ministeries die beleid ontwikkelen voor sectoren die zitten te springen om personeel: zorg, onderwijs, kinderopvang, veiligheid, rechtspraak, openbaar bestuur en uitvoeringsorganisaties. Hoewel het aantal vacatures inmiddels iets daalt, valt te verwachten dat de arbeidsmarkt in deze sectoren krap blijft. Veel oudere werknemers zullen tussen 2025 en 2030 met pensioen gaan. Hun uitgavenpatroon en vooral de (zorg)behoeften zullen de vraag naar arbeid verder doen groeien. Daarnaast stagneert de productiviteit in grote delen van de publieke sector. Ook de kabinetsplannen voor verduurzaming, woningbouw en defensie zullen leiden tot extra druk op de arbeidsmarkt.

Minder welvaart
De krappe arbeidsmarkt in de publieke sectoren is op drie manieren problematisch. Allereerst voor de werknemers die te maken hebben met toenemende werkdruk, knellende regelgeving en afnemende motivatie. Ten tweede voelen burgers en bedrijven de gevolgen hiervan, in de vorm van oplopende wachtlijsten, uitval van dienstverlening of diensten van mindere kwaliteit. In de derde plaats vormt de krapte een belemmering voor het functioneren van de economie als geheel. De gevolgen zijn minder welvaart, toenemende sociale ongelijkheid en vertraging in de aanpak van grote maatschappelijke opgaven zoals de energietransitie.

Versnipperd beleid
Gericht beleid en betere samenwerking zijn nodig om de uitvoering en beschikbaarheid van publieke taken zeker te stellen en het functioneren van de publieke sectoren te verbeteren. Dat moet leiden tot een effectievere inzet van mensen en aantrekkelijk en leerrijk werk met goede arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden. De overheid heeft op deze punten een voorbeeldrol.
Het huidige arbeidsmarktbeleid is nu versnipperd over ministeries, sectoren en organisaties. Betere samenwerking biedt kansen voor duurzame inzetbaarheid over sectorgrenzen heen en kan concurrentie om schaars personeel helpen voorkomen. De SER pleit voor een pragmatische aanpak, die voortbouwt op bestaande samenwerkingen, goede voorbeelden en (cao-)afspraken in sectoren en regio’s. In de uitvoering van publieke taken wordt duidelijk wat wél werkt en worden vaak ook bruikbare oplossingen ontwikkeld. Landelijk beleid kan daarvan leren, en bijdragen aan een werkbare aanpak.

Aanbevelingen
De SER onderscheidt in het advies drie groepen van aanbevelingen om respectievelijk het aanbod van arbeid (meer mensen, meer uren) te vergroten, de effectieve inzet van de beschikbare menskracht te verbeteren en het samenspel tussen beleid en uitvoering te versterken.
Voor extra menskracht is de kwaliteit van leiderschap en HR van groot belang. De SER adviseert de kwaliteit van management en leiderschap te stimuleren, uitval, verzuim en vertrek van medewerkers te verminderen met strategisch HR-beleid en de condities te verbeteren waardoor mensen die dat willen (meer uren) gaan werken. De SER adviseert vol in te zetten op het nog onbenutte potentieel: werkzoekenden, deeltijders die meer willen werken, gepensioneerden die zich nuttig willen blijven maken en nieuwkomers en statushouders.

De SER adviseert te sturen op het slimmer en innovatiever organiseren van het werk, bijvoorbeeld door de inzet van technologie en procesinnovatie, benchmarking van prestaties en het verbeteren van de operationele capaciteit. De cruciale randvoorwaarde daarbij is dat dit niet leidt tot nog meer werkdruk. Het is belangrijk om werkenden te betrekken bij het slim en leerrijk organiseren van het werk en administratie en overbodig werk te voorkomen.

De SER adviseert om in nieuw én bestaand beleid veel sterker te sturen op uitvoerbaarheid. Wet- en regelgeving is in de ogen van de SER te complex geworden. Dat maakt de uitvoering arbeidsintensief. In uitvoeringstoetsen moet meer aandacht zijn voor de arbeidsmarkteffecten en de haalbaarheid van beleid. Ook concurrerende arbeidsvoorwaarden zijn nodig, en meer duidelijkheid en continuïteit in beleid en financiering.

Bron: SER.nl

Lees ook het artikel van Schoonmakend Nederland: ‘SER advies arbeidsmarkt gaat te ver’

Deel dit artikel

Ook interessant:

05 juni 2023

Belinda Dekkers (UL-Team): “We zijn allemaal een radartje in het grotere geheel”

Jongeren zijn hard nodig voor bedrijven, maar in de praktijk blijkt het nog niet makkelijk om ze aan te trekken en te behouden. Belinda Dekkers, mededirecteur van opleidings- en...

08 mei 2022

Een momentje geluk voor een ziek kind

Maak een selfie met een rode neus, zet deze op LinkedIn met #PolVitasmile en Pollet geeft € 5 per geplaatste foto aan de Belgische Cliniclowns. Doe dit vóór 31...

08 april 2022

‘Het Klokhuis’ bij Dolmans Calamiteiten Diensten

“Brandlucht verwijderen, hoe doen ze dat?”, dat is de vraag die maandag 4 april werd gesteld in NTR TV-programma ‘Het Klokhuis’. Om het antwoord te krijgen op die vraag,...

08 mei 2024

Effektief voor drie jaar schoonmaakpartner Circuit Zandvoort

Circuit Zandvoort heeft op 1 mei 2024 aangekondigd dat Schoonmaakbedrijf Effektief hun officiële schoonmaakpartner wordt voor de komende drie jaar. Dit partnership markeert een belangrijke stap in het streven...

16 april 2023

Voedselbank Houten dankt Dolphin Schoonmaakservice

‘Sinds ruim 12 jaar maakt Dolphin Schoonmaakservice b.v. het pand van de Voedselbank Houten schoon.’ Zo meldt het Houtensnieuws.nl. ‘Iedere week op woensdagmiddag komen mensen van het bedrijf het...

24 mei 2019

Blog: Hoe verhoog jij jouw werkplezier?

Hoe staat het met jouw werkplezier? Ben je blij als de wekker afgaat op een nieuwe werkdag of zie je er juist tegenop om naar je werk te gaan?...

09 april 2024

Empoweren van Vrouwen: Een Reis naar Persoonlijke en Professionele Groei

Alle sprekers van het nationale event Female Leaders in Cleaning op Interclean zijn bekend: Naast Annemarie van den Thillart, expert op het gebied van persoonlijk leiderschap met een specifieke...

29 januari 2019

Zorgbeurs Soins et Santé: Nilfisk richt zich op ergonomie en gebruiksgemak

De gezondheidszorg is een van de belangrijkste doelgroepen van Nilfisk. Daarom neemt het bedrijf op donderdag 7 en vrijdag 8 februari deel aan de 4e editie van zorgbeurs Soins...

17 juli 2024

Terugblik VSR Webinar: De schoonmaakbranche, breed uitgemeten

Wat is het effect van schoonmaakmetingen op schoonmakers, eindgebruikers en opdrachtgevers? Tijdens het webinar ‘De schoonmaakbranche breed uitgemeten’ op 3 juli 2024 stond de impact van meetmethodes in de...

08 januari 2022

Meest gelezen artikelen

Benieuwd naar welke artikelen jullie in december 2021 interessant en inspirerend vonden? We hebben de statistieken bekeken en een top 10 gemaakt van de meest gelezen artikelen:    ...