12 augustus 2025

Ondernemersvertrouwen gestegen, maar nog steeds negatief in derde kwartaal 2025

Het ondernemersvertrouwen (stemmingsindicator van het Nederlandse bedrijfsleven) is in het derde kwartaal -3,8. Dat blijkt uit de Conjunctuurenquête Nederland. In vergelijking met het vorige kwartaal dit jaar, is dat een flinke stijging. In april 2025 was het namelijk -7.5 gemiddeld. Het ondernemersvertrouwen is al voor het vijftiende kwartaal op rij negatief. De laatste keer dat het positief was, was in 2021.

Waarom is het ondernemersvertrouwen gestegen?

Uit de enquête blijkt dat ondernemers minder negatief zijn over de verwachting van het economisch klimaat dan in het vorige kwartaal. Daarnaast zijn ondernemers sinds eind 2022 minder negatief over de verwachting dan over de ontwikkeling van dat economische klimaat. Hiermee is het vertrouwen van ondernemers weer bijna gelijk aan het gemiddelde van de afgelopen jaren vanaf 2012. Toen was het -3,7.

Wat houdt het ondernemersvertrouwen in?

In de driemaandelijkse Conjunctuurenquête Nederland laten Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), de Kamer van Koophandel (KVK), het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB), MKB-Nederland en VNO-NCW zien hoe het ervoor staat met het vertrouwen van ondernemers in hun bedrijf. Om tot deze resultaten te komen, beantwoorden ondernemers vragen over de ontwikkeling én de verwachting van het economisch klimaat. Het gewogen gemiddelde van die vertrouwensindicatoren geeft het ondernemersvertrouwen van het gehele Nederlandse bedrijfsleven aan.

Hoe zit dat ondernemersvertrouwen dan per sector?

Het vertrouwen van ondernemers verschilt erg per bedrijfstak, blijkt uit deze enquête. In acht sectoren is het vertrouwen gestegen en in vier bedrijfstakken gedaald. Werk je in de sector ‘vervoer en opslag’? Dan is de tendens positief dit kwartaal: van -12 naar -0,9. Daarin zit meteen ook de grootste stijging van de afgelopen drie maanden. In de zakelijke dienstverlening actief? Daarin ging het cijfer van negatief naar positief: van -4,1 in april 2025 naar 0,6 in juli 2025.

De enige sector die al positieve cijfers had en heeft gehouden, is ‘informatie en communicatie’ met een stijging van 1,2 naar 3,5. De grootste daling zit ‘m in de ‘landbouw, bosbouw en visserij’. Hier is het cijfer het meest negatief en daalde het van -11,3 naar -16,3. Bij ‘horeca’, ‘verhuur en handel van onroerend goed’ en ‘detailhandel’, is het ondernemersvertrouwen gedaald, maar bijna gelijk aan april 2025.

Hoeveel vertrouwen is er per provincie?
Het vertrouwen is in negen van de twaalf provincies gestegen. Noord-Holland heeft zelfs een positief cijfer. Deze provincie ging van -9,6 in april 2025 naar 0,6 in juli 2025. In Zeeland daalde het cijfer het meest: van -2,0 naar -5,9. Friesland heeft het laagste cijfer van alle provincies met -9,1 (in april 2025: -11,2)

Waar zitten de grootste belemmeringen voor ondernemers?
De meest voorkomende reden die ondernemers noemen voor de belemmering in hun bedrijfsvoering, is ‘tekort aan arbeidskrachten’. Dit is 36%. Voor 10% van de ondernemers zijn financiële beperkingen een belemmering. Dit is in beide gevallen gestegen ten opzichte van april 2025. Voor 20% van de ondernemers is ‘onvoldoende vraag’ een probleem. Een tekort aan productiemiddelen is een minder groot issue dan in het vorige kwartaal.

Positieve ontwikkelingen bij ondernemers in het derde kwartaal 2025
Is het dan allemaal negatief? Nee, er zijn ook positieve tekenen. Meer dan de helft van de bedrijfssectoren verwacht meer te investeren in hun onderneming. De investerings-verwachtingen zijn hiermee ongeveer gelijk aan een jaar geleden. Het meest positief over investeren zijn ondernemers in verhuur en handel van onroerend goed.

Meer lezen? Klik hier voor het CBS rapport.

Bron: MKB Servicedesk

Deel dit artikel

Ook interessant:

09 april 2025

Mediahuis Nederland en Facilicom Solutions verlengen samenwerking voor vijf jaar

In de wereld van de media is flexibiliteit cruciaal. De sector is constant in beweging, wat vraagt om een partner die kan meegroeien en zich kan aanpassen aan de...

02 maart 2025

#FAVORITES Doe mee met NLDoet

Elk jaar in maart organiseert het Oranje Fonds haar grote vrijwilligersactie. Dit jaar is dat op 15& 15 maart 2025. Dan zet NLdoet vrijwillige inzet in de schijnwerpers. Met...

07 juni 2024

Abdulrahman was ‘Baas van Morgen’ bij CWS

CWS Hygiene Nederland deed mee aan het ‘Baas van Morgen’ initiatief van JINC, dat jongeren de kans biedt om leiderschap en ondernemerschap van dichtbij te ervaren. Ambdulrahman werd op...

20 juli 2020

Groeibedrijf 2020 Breedweer maakt weer impact met sekswerkers

“#supertrots om bij de 250 snelst groeiende bedrijven te behoren..! Zo zie je maar wat je kunt bereiken door maximale impact te maken voor de maatschappij”, schrijft Jack Stuifbergen op...

09 juli 2024

VSR Zomerevent biedt kijkje in de Efteling. Ben jij erbij?

VSR nodigt je uit voor het VSR Zomerevent op woensdagmiddag 4 september aanstaande vanaf 14.00 uur bij UP Events in Weesp. Met spreker Frans Goenee, inspiratiemanager van de Efteling,...

15 januari 2025

BOMA innoveert de schoonmaak met robots bij Sportbedrijf Rotterdam

Sportbedrijf Rotterdam en BOMA werken al meer dan 3 jaar samen. Een van de grootste stappen die samen zijn gezet, is de implementatie van schoonmaakrobots zoals de LeoScrub. Nel...

15 juni 2023

Frank Verberne is 𝟰𝟬 jaar besmet het met schoonmaakvirus

“Precies 40 jaar geleden raakte ik besmet met het schoonmaakvirus”, vertelt Frank Verberne van Multi-Service Schoonmaak. Zijn vader was net overleden, hij kreeg vrijstelling van militaire dienst om als...

26 augustus 2025

ISS en SBB creëren samen nieuwe stagekansen in de facilitaire dienstverlening

ISS Facility Services Nederland en de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) slaan de handen ineen om hybride leertrajecten in de facilitaire dienstverlening verder te versterken. Met deze samenwerking wil ISS...

20 april 2022

“We moeten af van het idee dat goed leiderschap alleen fulltime kan”

In onze serie interviews over vrouwelijk leiderschap komt ditmaal Belinda Dekkers-Schwartz aan het woord. Zij is directeur van UL-Team, de tweede particuliere opleider in Nederland voor de facilitaire- en schoonmaakbranche....

03 juli 2019

Uitspraak rechter over Helpling platform domper voor schoonmaak

FNV vindt dat er sprake is van een gezagsverhouding tussen Helpling en de werknemers. Dus spande FNV een rechtszaak met als doel om schoonmakers in loondienst te nemen. Op...