Al decennialang zet Jaap Niezen zich in voor objectiviteit in hygiëne via informatie, advies en opleiding. Sinds het uitbreken van de coronacrisis zo mogelijk nog meer, zeker toen de gekte rond ‘schijnveiligheid’ ontstond. “Het was voor mij de reden voor de oprichting van Zorg voor Hygiëne Nederland, een consortium van zeven onafhankelijke hygiëneprofessionals. We willen de angst voor besmetting wegnemen door het geven van objectieve, eerlijke adviezen over schoonmaken en, indien echt nodig, over desinfecteren.” In vervolg hierop werd Jaap door wereldwijd marktleider in Testing for Life, Eurofins (47.000 medewerkers, € 4,5 miljard omzet) benaderd voor het in de markt zetten van een door Eurofins ontwikkelde test voor het meten van de aan- of afwezigheid van het SARS COV-2 virus. Na vele gesprekken en testen wordt dit unieke en objectieve laboratoriumconcept nu onder de vlag van Center for Hygiene International (C4HI) uitgerold, met het Clean & Microbiological Safe hygiënekeurmerk voor het schoonmaakonderhoud binnen onderwijs, overheid, bedrijven en openbaar vervoer. Schoonmaakbedrijf Tiemersma durfde de pilottest op 10 juli 2020 aan.
De berichten over schijnveiligheid die Jaap Niezen onder meer op de sociale media deelde, merkte Eurofins op. De wereldwijd marktleider in Testing for Life ontwikkelde een test, waarmee oppervlakken getest kunnen worden op de aan- of afwezigheid van bijvoorbeeld het SARS COV-2 virus. Voor het in de markt zetten van deze test zocht Eurofins een partner in de schoonmaakbranche. Een test waaruit blijkt dat er na het schoonmaken geen virus aanwezig is op het oppervlak, zegt natuurlijk niets over het schoonmaakproces dat vooraf is gegaan aan de test. De belangrijkste vraag die gesteld dient te worden om schijnveiligheid voorbij te gaan is: was er voor het schoonmaken een virus op het oppervlak aanwezig?
Hoe werkt de Corona-schoonmaaktest?
“Dit is waar het bij C4HI om draait”, legt Jaap uit. “Voordat de schoonmaker hun schoonmaakwerkzaamheden aanvangen, wordt er een testvloeistof aangebracht op contactvlakken die op die dag schoongemaakt moeten worden. De testvloeistof voor het meten van bijvoorbeeld het coronavirus bevat geïnactiveerde, onschadelijke, deeltjes, die in het laboratorium reageren alsof het een coronavirus is. Na afloop van het schoonmaakproces worden de oppervlakken geswabt. De test-swabs worden in een van de laboratoria van Eurofins onderzocht. De uitslag na het onderzoek is: aanwezig of afwezig. Er bestaat geen grijs gebied voor dubbele uitleg. Er is objectief gemeten of de afgesproken schoonmaakwerkzaamheden afdoende zijn om aanwezige bacteriën en/of virussen te verwijderen.”
“Nu kan ik objectief aantonen dat wij goed schoonmaken”
Na alle voorbereidingen was op 10 juli het moment van de waarheid: de eerste praktijktest. “Schoonmaakbedrijf Tiemersma maakt al vele jaren schoon bij het Fries Museum in Leeuwarden. Lieuwe Tiemersma zei direct ‘ja’ toen ik hem vroeg of hij mee wilde werken aan de test. ‘Nu kan ik objectief aantonen dat wij goed schoonmaken, die uitdaging durf ik wel aan’, was zijn eerste reactie. Net zoals Lieuwe Tiemersma stond het Fries Museum open voor deze test.”
De schoonmaakmedewerkers van Tiemersma wisten dat er een test ging plaatsvinden, maar waren niet op de hoogte op welke contactvlakken de testvloeistof was aangebracht. Na de schoonmaak werden de vlakken geswabt. De medewerker van Eurofins nam de swabs mee naar het laboratorium. Diezelfde middag was er de laboratoriumuitslag. Jaap over de testuitslag: “Schoonmaakbedrijf Tiemersma heeft uitstekend werk geleverd. Op de voor de schoonmaak met testvloeistof ingezette contactvlakken was niets meer aanwezig. Hun schoonmaakproces verwijdert dus objectief gemeten het coronavirus.”
Jaap verduidelijkt: “Na het aanbrengen van de testvloeistof wordt het oppervlak direct geswabt om aan te tonen dat het oppervlak daadwerkelijk is gecontamineerd met de testvloeistof. Deze genomen swabs zijn ook daadwerkelijk getest en uit de test kwam ‘aanwezig’, dus besmet oppervlak. Als er op ‘aanwezig’ wordt getest (er is na het schoonmaakproces nog wel testvloeistof gevonden), krijgt het schoonmaakbedrijf uiteraard een herkansing.”
Schijnveiligheid voorbij door objectief gemeten veiligheid
Op 14 juli is de website c4hi.nl online gegaan. Bij Eurofins in Deventer zijn de negen bij Centre for Hygiene International betrokken mensen, na een theoretisch gedeelte, praktisch getraind in het nemen van swabs volgens de WHO-methode (World Health Organization). Deze certificering was de laatste stap om straks in het veld het schoonmaakproces van het begin tot het eind objectief te kunnen meten. Hiermee wordt invulling gegeven aan de missie van Jaap Niezen, die samen met Rob van der Steen aan de basis staat van C4HI: schijnveiligheid voorbij door objectief gemeten veiligheid.
