19 oktober 2023

Zo ziet Nederland eruit als alle schoonmakers hun werk twee weken neerleggen

Op 12 oktober was de documentaire Onzichtbaar te zien op op televisie (NPO2). 21 oktober volgt om 17.00 uur een herkansing in het Eye Filmmuseum in Amsterdam voor wie de uitzending gemist heeft. Het is een documentaire van regisseur Gabrielle Provaas waarin ze helden belicht die elke dag ons land schoonhouden, maar door iedereen genegeerd worden. Ze volgt zes schoonmakers in hun dagelijks leven, van schoonmaak op scholen, in kantoren tot ziekenhuizen en straten. 

In de podcast Kunststof van NTR vertelt regisseur Gabrielle Provaas meer over haar beweegredenen en de documentaire zelf. “Wat zou er gebeuren als alle schoonmakers in Nederland twee weken hun werk neerleggen?” De eerste vraag aan de regisseur is meteen een retorische. Provaas belicht in haar nieuwe documentaire Onzichtbaar de helden die elke dag ons land schoonhouden, maar door iedereen genegeerd worden. Ze volgt zes schoonmakers en neemt je mee in hun dagelijkse leven: van scholen en kantoren, tot ziekenhuizen en straten. Schoonmakers werken overal. “Hotels zijn misschien wel de ergste plek om schoon te maken.”

Trotse schoonmakers
Gabrielle Provaas heeft een scherp oog voor sociale structuren en maatschappelijk onrecht. Wat in Onzichtbaar meteen opvalt: de bazen en controleurs zijn bijna allemaal wit, de schoonmakers zijn bijna allemaal afkomstig uit een ander land én zijn soms de Nederlandse taal niet of nauwelijks machtig. Ze moeten snel werken (héél snel!), anders zijn ze niet op tijd klaar. Terwijl de bazen vooral denken aan winstmaximalisatie, moeten zij de barricaden op. “Wij, trotse schoonmakers zullen altijd blijven vechten voor onze rechten”, zegt een van hen tijdens een FNV-manifestatie.

Oog voor anderen
“Toen we aan dit project begonnen wilde ik per se géén Ken Loach-achtige film maken. Het is geen sociaal pamflet en ik ben al helemaal niet op zoek naar medelijden. Want ik heb echt wel oog voor anderen, ook voor jongeren die Red Bull drinken en hun blikjes op straat gooien”, vertelt Provaas.

De Jeugd van Tegenwoordig
De soundtrack wordt verzorgd door niemand minder dan Bas Bron van De Jeugd van Tegenwoordig. “Schoonmaken is een dynamisch beroep, ik wilde dus ook dynamische muziek. Tijdens corona had ik toevallig de hele tijd een plaat van De Jeugd op repeat. Toen heb ik via via Bas benaderd: of hij niet iets wilde bedenken.”

“Hij zei meteen “ja” en daar was ik best verbaasd over want hij is een hele grote. Maar hij was enthousiast omdat hij zelf ooit vliegtuigen had schoongemaakt. Trouwens wel jammer: het is ons niet gelukt om op Schiphol mee te kijken naar het schoonmaakwerk.”

‘Hotels zijn het ergst’
Het vliegtuig zien we dus niet, wel brengt Onzichtbaar ons langs alle decors van het schoonmaken. Niet alleen volgen we zes schoonmakers van nabij, krijgen we een inkijkje in hun persoonlijke leven en de problemen waar ze mee zitten. We gaan ook mee de straat op, kantoren in, school, trein, ziekenhuis, sporthal, peeskamertjes, hotelkamers.
“Hotels zijn misschien wel de ergste plek om schoon te maken. Het is ongelofelijk wat een bende mensen er van maken. Je krijgt 18 minuten per kamer, en dan moet je er soms twintig of dertig achter elkaar doen. Ik zou zeggen: altijd een fooi achterlaten!” Aldus Provaas.

Onzichtbaar leger
De film begint en eindigt met het afvalverwerkingsstation, waar alle troep wordt verzameld om de verbrandingsoven in te gaan. Prachtige beelden, aanstekelijke muziek. Je zou haast vergeten dat het om ónze vieze troep gaat, opgeruimd door een onzichtbaar leger van onderbetaalde krachten. Iedere dag opnieuw.’

Wil je de film zien? Kijk deze dan terug op NPO of ga op 21 oktober om 17.00 uur naar het Eye Filmmuseum.

Deel dit artikel

Ook interessant:

04 oktober 2019

FM Next Generation inspiratie-event Verbinding: aftermovie

De fotofilm van het 4e event van jongerenplatform FM Next Generation: de inspiratieboost over Verbinding bij AFAS Software. Verbinding met elkaar, de veranderende en uitdagende wereld van beleving, nieuwe...

20 januari 2025

Op zoek naar hygiënepartijen op de Horecava

De redactie van Schoonmaakjournaal bezocht de Horecava 2025 in RAI Amsterdam. Om persoonlijk te ‘checken’ hoe het met de belangstelling voor hygiëne in de horeca staat. Dat bleek een...

31 juli 2023

Tweeluik: Impressies van de Nocore-Klanten-Golfdag (1)

Op 28 juni organiseerde Nocore haar Golfdag op de Haverleij in Den Bosch. Ditmaal geen landelijk schoonmaak golftoernooi maar een speciale dag voor de klanten van de softwareleverancier. We...

04 juli 2025

EW Facility Services blinkt uit in MT500: ‘Aandacht is de sleutel tot langdurige relaties’

Een plek in de prestigieuze MT500-lijst is een mooie erkenning, maar geen doel op zich. Dat zegt Janneke Verkerk, directeur van EW Facility Services. Toch valt er voor het...

27 november 2023

75 jarig NVZ neemt afscheid van Hans Razenberg

Op donderdag 23 november vierde de NVZ haar 75 jarig jubileumfeest in het Centraal Museum Utrecht. Met een algemene ledenvergadering en aansluitend een feestelijk programma met sprekers als Jacco...

03 januari 2023

Laetitia Simonis (1nergiek): “Coronatijd moeilijk? Heerlijk juist die dynamiek!”

Onze serie over vrouwelijk leiderschap vervolgen we met een interview met Laetitia Simonis. Ze rolde vijftien jaar geleden per toeval de sector in, schopte tegen heel wat heilige huisjes...

09 april 2025

Vebego Cleaning Services sluit zich aan bij Tent Nederland

Vebego Cleaning Services maakt bekend dat het zich heeft aangesloten bij Tent Nederland, een nieuwe coalitie van 40+ grote bedrijven die zich inzetten om vluchtelingen klaar te stomen voor...

21 februari 2025

#PODCAST Luister naar de Haagse Knaken met Rolien van Groeningen (KSV)

Dominique van Bohemen, Karel Kuipéri en Katrien Malcontent maken een podcast waarin ze de wereld van de schoonmaak- en metaalsector laat zien door de ogen van twee gepassioneerde ondernemers....

20 december 2018

FNV Schoonmaak: cao-resultaat met meer respect en 1 mei vrij

Vanochtend hebben schoonmakers een cao-resultaat bereikt met de schoonmaakbazen. Belangrijke afspraken gaan over meer respect voor schoonmakers. Een afspraak is nu al historisch: 150.000 schoonmakers krijgen op 1 mei...

01 oktober 2025

Gezien in de media: Fabrikanten vonden de stofzuiger ‘volslagen idioot’. Nu is James Dyson miljardair.

Hij wordt wel de ‘Steve Jobs van de huishoudelijke apparaten’ genoemd. En net als Jobs kreeg James Dyson overal nee te horen. Een stofzuiger zonder zak? ‘Volslagen idioot’, vonden...