10 mei 2023

Hygiëne en gedrag, gespreksonderwerp Hygiëneforum

Als bedrijf kun je een schoonmaakbedrijf inhuren om de werkplekken schoon te maken, maar ook de eigen medewerkers moeten een bijdrage leveren om deze bacterievrij te houden. Hoe zorg je ervoor dat zij het gewenste gedrag vertonen? Tijdens het Hygiëneforum op 17 mei aanstaande gaat Bert Pol, oprichter en voormalig partner bij Tabula Rasa, tijdens het plenaire gedeelte van de middag in op hygiëne en gedrag.

Bert Pol: “Het ligt voor de hand dat door de toename van het flexwerken de hygiëne op de werkplek erop achteruit is gegaan. Bacteriën in toetsenborden, op het bureaublad en op de pc’s zelf, hopen op als flexwerkers zelf niet meehelpen deze schoon te houden. Je kunt het kwaliteitsniveau van het schoonmaakcontract verhogen, maar dat heeft geen zin als de eigen medewerkers niet het juiste gedrag vertonen. Dan blijven bacteriën zich verspreiden en maken zij zichzelf en de collega’s ziek. En als je niet oppast, trekt het vuil, bijvoorbeeld bij pantry’s, muizen aan die ziektes met zich meebrengen.”

Gedragsverandering is complex
Wat kun je als werkgever doen om jouw medewerkers een bijdrage in hygiëne te laten leveren? “Gedrag blijkt veel complexer dan vaak wordt gedacht, er spelen zoveel factoren mee”, legt Bert uit.
“Zowel uit wetenschappelijk onderzoek als praktijkinterventies weten we dat hygiënegedrag ook zonder dwang is te beïnvloeden. Soms is een kleine interventie al voldoende, zoals een simpele sticker. Maar of dit voldoende is of dat er een combinatie van interventies nodig is, hangt van diverse factoren af. Die liggen op het persoonlijk niveau, dat van de fysieke en sociale omgeving waarin mensen zich bevinden en dat van de bekendheid met het gewenste gedrag. Een op het oog uiterst eenvoudige interventie kan zelfs een effect sorteren van tientallen procenten gedragsverandering. De basis blijft hierbij altijd inzicht in de drijfveren van het bestaande gedrag.”

Bewustwording en faciliteren
Volgens Bert begint gewenst gedrag ermee dat mensen moeten weten wat je wel of niet moet doen en waarom: “Als je simpelweg niet weet dat je voor rood licht moet stoppen, doe je het ook niet.” Hij gaat dieper op het gedrag op de werkplek in: “Als medewerkers zich bewust zijn van het belang van goede hygiëne, zullen zij niet eten boven hun toetsenbord en hun handen wassen voor en na het eten. Kennen zij dit belang niet, dan kan je als werkgever meerdere boodschappen zenden zonder dat deze doordringen. Je moet het gewenste gedrag ook mogelijk en liefst makkelijk uit te voeren maken, zoals reinigingsdoekjes op de bureaus leggen, goed in het zicht, waardoor het voor flexwerkers gemakkelijk is om zelf schoon te maken. Dat is de tweede stap in verandering: het faciliteren. Ook het plaatsen van meerdere, duidelijke prullenbakken helpt bij het voorkomen van vervuiling.”

Begrijpelijk en toegankelijk communiceren
Een absolute basisvoorwaarde voor gedragsverandering is dat mensen de boodschap begrijpen. Bert benadrukt dat je een boodschap zo moet brengen dat deze goed begrijpelijk is voor de mensen die je wil aanspreken. “Begrip is afhankelijk van het type medewerker, van de opleiding die genoten is. Neem de schoonmaakbranche waar relatief veel medewerkers schijnen te werken die moeite hebben met lezen en schrijven – Nederland kent 2,5 miljoen laaggeletterden –, daar werken tekstuele boodschappen niet. Digitaal bereik is er ook niet altijd, drie miljoen mensen in Nederland zijn digitaal beperkt. Stem je manier van communiceren dus goed af op de omgeving en blijf de boodschap herhalen. Mensen vallen anders toch weer terug in oude gedragspatronen.”
Bert noemt kritieke factoren voor gedragsverandering: “Gebruik geen geintjes, die begrijpt niet iedereen. Wees duidelijk en geef praktische tips.”

Meer toelichting, praktijkvoorbeelden en tips
Tijdens het Hygiëneforum gaat Bert Pol dieper in op de problematiek van gedragsverandering. Met theoretische toelichting, praktijkvoorbeelden en ook tips. Bijvoorbeeld over het precies weten. “Vaak worden aannames gedaan over waarom mensen bepaald gedrag vertonen. Maar weet je eigenlijk echt hoe het zit? Zo werden bij een AZC de mensen die hun behoeften niet op de toiletten maar buiten in het bos deden, als ‘viespeuken’ bestempeld. Terwijl deze mensen persoonlijke hygiëne juist belangrijk vonden. Er waren te weinig toiletten op het aantal bewoners van het AZC die bovendien snel vervuilden. Om besmetting met bacteriën te voorkomen hurkte een aantal bewoners met schoenen op de wc-bril, anderen zochten de buitenlucht op. Dit leidde tot onbegrip en boosheid bij instanties en de omwonenden. Na onderzoek en gesprekken bleek de achterliggende reden anders te zijn dan werd aangenomen. Door begrip kon gezamenlijk aan voorlichting en faciliteren gewerkt worden.
Zoek dus de verdieping met elkaar op. Bespreek de kwestie in een werkbespreking, stel in kleine groepen vragen, check of de vragen goed begrepen worden en luister. Dat is belangrijk om vervolgens aan bewustwording en faciliteren te gaan werken.”

Het in gesprek gaan werkt volgens Bert ook bij veel mensen die nu vinden dat we te veel met hygiëne bezig zijn, waardoor de weerstand zou afnemen. “´We moeten toch wel tegen een stootje kunnen’ is de tendens. Het kan zijn dat de mensen met deze mening zelf goed tegen bacteriën of virussen bestand zijn, maar ze vergeten dat ze anderen kunnen besmetten.”

Interesse?
Wil je meer weten over hygiëne en gedrag? Kom dan op 17 mei aanstaande naar het Hygiëneforum in RAI Amsterdam. Meld je hier (gratis) aan: deelnemen.

Deel dit artikel

Ook interessant:

18 januari 2024

Welke invloed hebben jongeren in de schoonmaakbranche? Tirza Dingelstad (CSG/Kaleidon) vertelt over haar aanpak.

In december 2023 deden we een oproep aan de jongeren in de schoonmaaksector om te horen hoe zij de branche ‘opschudden’. We ontvingen enthousiaste reacties die we graag met...

18 mei 2020

Spelers Heracles en Asito ruimen zwerfvuil op tijdens Cleanup Day

Woensdag 20 mei organiseert Asito Almelo de eerste Asito Cleanup Day. Schoonmaakkrachten gaan in een straal van 1 kilometer rondom het nieuwe hoofdkantoor van Asito en het stadion van...

01 juni 2022

1nergiek genomineerd als Grootste stijger Integron Beleving Award

“Na twee keer winnaar van de Medewerkerbeleving Award in de categorie Dienstverlening zijn we nu genomineerd voor de categorie Grootste stijgers. Hoe trots kun je zijn? Heel trots!”, reageert...

15 mei 2025

Wie volgt Niklaas Larkens op als de beste glazenwasser van Nederland?

Tijdens de Schoonmaak Vakdagen, op 18 en 19 november 2025,  barst de strijd weer los om de felbegeerde titel ‘Beste glazenwasser van Nederland’. De allerbeste vakmensen uit de branche...

10 februari 2025

Hoe krijgt de schoonmaakbranche een gezicht op het MBO?

De vraag: Hoe gaan we schoonmaak een gezicht geven op het MBO? stond centraal tijdens de bijeenkomst met Schoonmakend Nederland, samen met MBO-raad, SBB, RAS, ROC Twente, ROC Zadkine,...

07 december 2022

Beyond Eyes breidt uit met slim afvalmanagement van PreZero

Beyond Eyes breidt begin 2023 haar datagedreven facilitaire diensten op het gebied van werkplekbeheer, schoonmaak, binnenklimaat en energiemanagement uit met afvalmanagement. Na Heijmans en CSU wordt PreZero het derde...

19 december 2024

Kerstmagie in schoonmaakland: Wie heeft de mooiste ‘Kerstcommercial’?

Het is bijna Kerst en we ontdekken een nieuwe trend. Het zijn dit jaar niet alleen supermarktketens die met elkaar 'strijden' om de beste kerstcommercials, ook in schoonmaakland hebben...

10 maart 2023

Roompot en CSU betalen geen extra reiskostenvergoeding voor schoonmakers meer

Schoonmakers op Roompot Vakantieparken, die in dienst zijn van schoonmaakbedrijf CSU, krijgen sinds 1 februari geen extra reiskostenvergoeding meer. De regeling is stopgezet, lazen de schoonmakers in een brief...

26 februari 2023

#Favorites Poëzie over inclusiviteit

‘Iedereen heeft het tegenwoordig over diversiteit en inclusie. Maar hoe gaat het er nou aan toe bij organisaties die echt divers zijn? Dat is wat Dide van Eck wilde...

09 december 2019

#nieuwsnotendop Start registratie Vakbeurs Facilitair, Novon experiment open hiring, samenwerking Moderna, nieuwe bestuursleden OSB

Registratie Vakbeurs Facilitair geopend Op woensdag 29, donderdag 30 en vrijdag 31 januari vindt de 22e editie van de Vakbeurs Facilitair plaats in Jaarbeurs Utrecht. De gratis registratie voor...