10 mei 2023

Hygiëne en gedrag, gespreksonderwerp Hygiëneforum

Als bedrijf kun je een schoonmaakbedrijf inhuren om de werkplekken schoon te maken, maar ook de eigen medewerkers moeten een bijdrage leveren om deze bacterievrij te houden. Hoe zorg je ervoor dat zij het gewenste gedrag vertonen? Tijdens het Hygiëneforum op 17 mei aanstaande gaat Bert Pol, oprichter en voormalig partner bij Tabula Rasa, tijdens het plenaire gedeelte van de middag in op hygiëne en gedrag.

Bert Pol: “Het ligt voor de hand dat door de toename van het flexwerken de hygiëne op de werkplek erop achteruit is gegaan. Bacteriën in toetsenborden, op het bureaublad en op de pc’s zelf, hopen op als flexwerkers zelf niet meehelpen deze schoon te houden. Je kunt het kwaliteitsniveau van het schoonmaakcontract verhogen, maar dat heeft geen zin als de eigen medewerkers niet het juiste gedrag vertonen. Dan blijven bacteriën zich verspreiden en maken zij zichzelf en de collega’s ziek. En als je niet oppast, trekt het vuil, bijvoorbeeld bij pantry’s, muizen aan die ziektes met zich meebrengen.”

Gedragsverandering is complex
Wat kun je als werkgever doen om jouw medewerkers een bijdrage in hygiëne te laten leveren? “Gedrag blijkt veel complexer dan vaak wordt gedacht, er spelen zoveel factoren mee”, legt Bert uit.
“Zowel uit wetenschappelijk onderzoek als praktijkinterventies weten we dat hygiënegedrag ook zonder dwang is te beïnvloeden. Soms is een kleine interventie al voldoende, zoals een simpele sticker. Maar of dit voldoende is of dat er een combinatie van interventies nodig is, hangt van diverse factoren af. Die liggen op het persoonlijk niveau, dat van de fysieke en sociale omgeving waarin mensen zich bevinden en dat van de bekendheid met het gewenste gedrag. Een op het oog uiterst eenvoudige interventie kan zelfs een effect sorteren van tientallen procenten gedragsverandering. De basis blijft hierbij altijd inzicht in de drijfveren van het bestaande gedrag.”

Bewustwording en faciliteren
Volgens Bert begint gewenst gedrag ermee dat mensen moeten weten wat je wel of niet moet doen en waarom: “Als je simpelweg niet weet dat je voor rood licht moet stoppen, doe je het ook niet.” Hij gaat dieper op het gedrag op de werkplek in: “Als medewerkers zich bewust zijn van het belang van goede hygiëne, zullen zij niet eten boven hun toetsenbord en hun handen wassen voor en na het eten. Kennen zij dit belang niet, dan kan je als werkgever meerdere boodschappen zenden zonder dat deze doordringen. Je moet het gewenste gedrag ook mogelijk en liefst makkelijk uit te voeren maken, zoals reinigingsdoekjes op de bureaus leggen, goed in het zicht, waardoor het voor flexwerkers gemakkelijk is om zelf schoon te maken. Dat is de tweede stap in verandering: het faciliteren. Ook het plaatsen van meerdere, duidelijke prullenbakken helpt bij het voorkomen van vervuiling.”

Begrijpelijk en toegankelijk communiceren
Een absolute basisvoorwaarde voor gedragsverandering is dat mensen de boodschap begrijpen. Bert benadrukt dat je een boodschap zo moet brengen dat deze goed begrijpelijk is voor de mensen die je wil aanspreken. “Begrip is afhankelijk van het type medewerker, van de opleiding die genoten is. Neem de schoonmaakbranche waar relatief veel medewerkers schijnen te werken die moeite hebben met lezen en schrijven – Nederland kent 2,5 miljoen laaggeletterden –, daar werken tekstuele boodschappen niet. Digitaal bereik is er ook niet altijd, drie miljoen mensen in Nederland zijn digitaal beperkt. Stem je manier van communiceren dus goed af op de omgeving en blijf de boodschap herhalen. Mensen vallen anders toch weer terug in oude gedragspatronen.”
Bert noemt kritieke factoren voor gedragsverandering: “Gebruik geen geintjes, die begrijpt niet iedereen. Wees duidelijk en geef praktische tips.”

Meer toelichting, praktijkvoorbeelden en tips
Tijdens het Hygiëneforum gaat Bert Pol dieper in op de problematiek van gedragsverandering. Met theoretische toelichting, praktijkvoorbeelden en ook tips. Bijvoorbeeld over het precies weten. “Vaak worden aannames gedaan over waarom mensen bepaald gedrag vertonen. Maar weet je eigenlijk echt hoe het zit? Zo werden bij een AZC de mensen die hun behoeften niet op de toiletten maar buiten in het bos deden, als ‘viespeuken’ bestempeld. Terwijl deze mensen persoonlijke hygiëne juist belangrijk vonden. Er waren te weinig toiletten op het aantal bewoners van het AZC die bovendien snel vervuilden. Om besmetting met bacteriën te voorkomen hurkte een aantal bewoners met schoenen op de wc-bril, anderen zochten de buitenlucht op. Dit leidde tot onbegrip en boosheid bij instanties en de omwonenden. Na onderzoek en gesprekken bleek de achterliggende reden anders te zijn dan werd aangenomen. Door begrip kon gezamenlijk aan voorlichting en faciliteren gewerkt worden.
Zoek dus de verdieping met elkaar op. Bespreek de kwestie in een werkbespreking, stel in kleine groepen vragen, check of de vragen goed begrepen worden en luister. Dat is belangrijk om vervolgens aan bewustwording en faciliteren te gaan werken.”

Het in gesprek gaan werkt volgens Bert ook bij veel mensen die nu vinden dat we te veel met hygiëne bezig zijn, waardoor de weerstand zou afnemen. “´We moeten toch wel tegen een stootje kunnen’ is de tendens. Het kan zijn dat de mensen met deze mening zelf goed tegen bacteriën of virussen bestand zijn, maar ze vergeten dat ze anderen kunnen besmetten.”

Interesse?
Wil je meer weten over hygiëne en gedrag? Kom dan op 17 mei aanstaande naar het Hygiëneforum in RAI Amsterdam. Meld je hier (gratis) aan: deelnemen.

Deel dit artikel

Ook interessant:

18 februari 2025

De Lelie ontvangt PSO Prestatieladder niveau 3

Op vrijdag 17 februari 2025 ontving het Bossche schoonmaakbedrijf De Lelie BV de PSO Prestatieladder, niveau 3. Eigenaren William de Haas en Antoine de Haas zijn kei trots op...

09 juli 2024

VSR Zomerevent biedt kijkje in de Efteling. Ben jij erbij?

VSR nodigt je uit voor het VSR Zomerevent op woensdagmiddag 4 september aanstaande vanaf 14.00 uur bij UP Events in Weesp. Met spreker Frans Goenee, inspiratiemanager van de Efteling,...

09 oktober 2023

De winnaars van European Cleaning & Hygiene Awards 2023

Op 5 oktober werden tijdens ´a glittering awards event´ in Dublin de winnaars van de European Cleaning & Hygiene Awards 2023 bekend gemaakt. Toonaangevende bedrijven en organisaties in de...

15 december 2023

Trots op Thunderdome schoonmaakteam

Midden in de nacht van 9 op 10 december 2023 plaatste Joost van Zuilen, districtsmanager CSU Cleaning Services een bericht op social media. Om trots te vertellen en te...

15 april 2020

Rechtspraak: Schiphol mocht schoonmaker toegangspas niet afpakken

Schiphol heeft een schoonmaker onterecht zijn toegangspas tot de luchthaven afgepakt. Dat oordeelde het Gerechtshof in Amsterdam dinsdag. De man mocht sinds eind 2018 niet meer werken op het...

24 juni 2025

Feest A10 opgeruimd en schoon: “Vegen, vegen en nog meer vegen”

Direct na het ringfeest, op 21 juni 2025, dat ter ere van de 750ste verjaardag van Amsterdam werd gevierd, kwam het afbouwen en schoonmaken op gang. En hoe je...

08 november 2018

Nieuwe tactiek Gom Zorg pakt risico ziekenhuisbacterie aan

Een bacterie die al langere tijd bekend staat in zorginstellingen, is ineens weer actueel: de pseudomonas aeruginosa. Het besluit van een vooraanstaand ziekenhuis om ‘waterarm’ te gaan verplegen, heeft...

13 juli 2025

MKB-Nederland roept Politiek op om nu te kiezen voor stabiliteit, richting en ruimte voor ondernemerschap

"De rek is er bij veel ondernemers uit. De reële winst blijft achter en daardoor neemt het investeringsvermogen af. Dat gaat uiteindelijk ten koste van de wendbaarheid en innovatiekracht...

31 maart 2020

EW vlogs van de frontlinie: objectleider Kim over andere werkomgeving en omstandigheden

Tienduizenden mensen met cruciale beroepen staan op dit moment aan de frontlinie in de strijd tegen het coronavirus. Daar waren en zijn extra schoonmaakhelden nodig. EW is een facilitair...

25 juni 2024

Pensioenfonds Schoonmaak wint PensioenPro Award

P𝗲𝗻𝘀𝗶𝗼𝗲𝗻𝗳𝗼𝗻𝗱𝘀 𝗦𝗰𝗵𝗼𝗼𝗻𝗺𝗮𝗮𝗸 𝗵𝗲𝗲𝗳𝘁 𝗱𝗲 𝗣𝗲𝗻𝘀𝗶𝗼𝗲𝗻𝗣𝗿𝗼 𝗮𝘄𝗮𝗿𝗱 𝘃𝗼𝗼𝗿 𝗜𝗻𝗻𝗼𝘃𝗮𝘁𝗶𝗲 𝗴𝗲𝘄𝗼𝗻𝗻𝗲𝗻. Deze prijs hebben ze in ontvangst mogen nemen 𝗼𝗺𝗱𝗮𝘁 z𝗲 de t𝗼𝗼𝗹 Textbuddy 𝗼𝗻𝘁𝘄𝗶𝗸𝗸𝗲𝗹𝗱 𝗵𝗲𝗯𝗯𝗲𝗻 𝘄𝗮𝗮𝗿𝗯𝗶𝗷 gebruik wordt gemaakt van...