Blog Belinda Dekkers (UL-Team): Duurzaam onderwijs: Het papierdilemma
In de afgelopen decennia hebben we een verschuiving gezien in onze kijk op de wereld om ons heen. Het besef van de delicate balans tussen mens, milieu en economie is steeds prominenter aanwezig in onze gedachten. Duurzaamheid heeft zich nu verankerd als een van de meest urgente en relevante kwesties van onze tijd.
Het groeiende bewustzijn over de impact van onze eigen activiteiten op het milieu heeft ons gedwongen na te denken over de manier waarop we leven, werken en zelfs leren. Onderwijs, als één van de hoekstenen van onze samenleving, speelt een cruciale rol in het vormgeven van de volgende generaties en het bepalen van de leefbaarheid op onze planeet. Wij streven naar een onderwijssysteem dat niet alleen kennis overdraagt, maar ook de waarden van duurzaamheid en respect voor onze planeet. Dit kunnen wij echter niet alleen, hier hebben wij onze trainers, deelnemers, hun leidinggevende en andere opleiders voor nodig!
Binnen het onderwijs zien wij een overmatige productie en verspilling van papieren lesmateriaal. Papieren boeken, werkboeken en hand-outs zijn nog voor velen van ons de standaard norm. Maar nu is het tijd om kritisch te kijken naar deze traditionele benadering van ons lesmateriaal.
Impact van papieren Lesmateriaal op het milieu
We kunnen met statistieken en feiten komen over de negatieve milieu-impact van papierproductie. Maar dat weten we allemaal wel! We weten dat het productieproces van papier energie-intensief is, dat we spreken over een aanzienlijke uitstoot van broeikasgassen, luchtvervuiling, waterverontreiniging en de verwoestende gevolgen voor ontbossing. En dan moet het ook nog getransporteerd en bedrukt worden! Daar willen wij niet meer actief aan meedoen!
Kortom, wij stappen over op digitale Leermiddelen en leveren zo een positieve impact op het milieu. Een bijkomend voordeel is dat we hiermee zelf ook efficiënter kunnen werken. Digitale inhoud kunnen we makkelijker bijwerken en actueel houden. Het leerproces kunnen we bovendien boeiender maken door het toevoegen van multimedia-elementen.
Bewuste keuzes maken om te kunnen leren
Maar hoe kunnen we deze voordelen van digitale leermiddelen in evenwicht brengen met de behoeften van diegenen die nog steeds de voorkeur geven aan papieren leermiddelen? Omdat fysiek contact met boeken en papier een zintuiglijke ervaring is die niet kan worden gereproduceerd door digitale alternatieven. Omdat het omslaan van pagina’s, het schrijven met pen op papier, notities maken en het markeren van tekst kan helpen bij het versterken van het leerproces. En omdat papier toegankelijker is voor mensen met bijvoorbeeld een visuele beperking, taal- en/of digitale achterstand.
Bij UL-Team worstelen we met onze visie op duurzaamheid en de vraag voor behoud van papieren leermiddelen. We willen goed evenwicht vinden tussen het verminderen van onze voetafdruk en het respecteren van de behoeften van deelnemers en trainers. Er is geen standaard oplossing. Daarom hebben we gekozen voor meerdere duurzame oplossingen die net zoals veel van onze trainingen en opleidingen maatwerk zijn. Niemand is gelijk en leert op dezelfde manier. En de keuzes die we nu hebben gemaakt kunnen ook in de toekomst weer veranderen, wij blijven meebewegen met de technologische innovaties die komen gaan.
Duurzame leeroplossingen
Onze oplossingen die wij al inzetten of per 1 januari 2024 zullen inzetten, zijn:
- E-books en Digitale Leermiddelen
- Print-on-Demand opties voor hand-outs en lesboeken
- Leenboeken, boeken die je na je training of opleiding weer inlevert voor hergebruik
- Gerecycled papier als printen nodig/gewenst is
Ook de ontwikkelen van een game, gebruik maken van een app en (interactieve) video’s staan op ons wensenlijstje voor 2024.
Bovenal blijft ons duurzaamheidsdoel staan: Per 1 januari 2025 willen wij, als UL-Team, ons papierverbruik met 90% hebben verminderd.