Juridische zaken: Wat zijn 403-verklaringen en waar moet je op letten?

Afgelopen zaterdag kopte de Telegraaf Shell zet dochter NAM op afstand. Dit kopje heeft mij, net als zo velen, getriggerd. Dus opende ik het stuk en las wat er bedoeld werd: de zogenaamde 403-verklaring is in juli 2017 ingetrokken. Maar wat is nu zo’n 403-verklaring en wat betekent het intrekken hiervan voor schuldeisers?

Elk bedrijf – hier wordt niet bedoeld eenmanszaken of een VOF – is verplicht zijn jaarrekening tijdig te deponeren bij de Kamer van Koophandel, zodat partijen die met het bedrijf zaken doen zich een beeld kunnen vormen over het bedrijf, en dan met name de financiële stabiliteit. Hierbij plaats ik wel direct de kanttekening dat die jaarrekening een momentopname is in het verleden. Op het moment dat men kijkt, kan de financiële situatie natuurlijk heel anders zijn.

Geconsolideerde jaarrekening
Als een bedrijf onderdeel is van een concern of groep, dan kan ervoor gekozen worden om de jaarrekening van het bedrijf niet zelfstandig in te dienen, maar geconsolideerd met de rest van de groep. In dat geval zal wel een 403-verklaring – de naam verwijst naar artikel 2:403 BW – gedeponeerd moeten worden, zodat schuldeisers terug kunnen vallen op de onderneming die de 403-verklaring heeft verstrekt.

Waarom zouden bedrijven dit willen?
De reden is voornamelijk dat men op concernverband wil publiceren en dus niet de winst- en verliesrekening van de dochter beschikbaar wil maken. Ook kan het zijn dat de ratio’s die de stabiliteit van het bedrijf weergeven in concernverband beter zijn dan van de onderliggende werkmaatschappijen.

Een 403-verklaring kan elk moment weer ingetrokken worden. Daarbij geldt dan wel dat de onderneming waarvoor de 403-verklaring was verstrekt, vanaf dat moment zelfstandig de jaarrekening moet gaan publiceren.

Lege handen?
Sta je dan als schuldeiser met lege handen als er iets mis is gegaan? Nee. Want de aansprakelijkheid blijft gelden tot het moment dat de 403-verklaring is ingetrokken. Ook al ontstaat pas later een aansprakelijkheid. Voorwaarde is wel dat de aansprakelijkheid is ontstaan uit een rechtshandeling die plaats heeft gevonden vóór de intrekking.

Vragen van facilitaire bedrijven
In mijn praktijk krijg ik vaker vragen van facilitaire bedrijven hoe om te gaan met een klant die een 403-verklaring heeft afgegeven. Wie moet je dan contracteren? Je kunt dan zonder problemen de opdrachtgever contracteren. Leg dan wel een paar zaken goed vast: wat te doen als de 403-verklaring wordt ingetrokken of wat te doen bij schade/schulden. Ook moet je vastleggen dat als de 403-verklaring wordt ingetrokken, de opdrachtgever verplicht is dit per omgaande te melden. De zekerheden voor jouw bedrijf veranderen immers ingrijpend.

Vaak zie ik bij mijn klanten dat men overgaat tot het deponeren van een 403-verklaring. Op zich niets mis mee, maar realiseer je goed waarom je dat zou gaan doen. Je maakt immers een groepsonderneming medeverantwoordelijk voor de uitvoering van je opdracht!

Kortom
Een 403-verklaring is iets waar je goed bij stil moet staan. Raadpleeg altijd een jurist hoe je een en ander moet vastleggen.

Roy Odekerken,
jurist

mail: [email protected], tel. 085 – 210 11 12