Gerard Spoor over LOSK: “We gaan strijd aan met traditioneel meten”

Wie de strijd met het controlesysteem van VSR aan gaat, heeft lef. Immers, het controlesysteem bouwde naam en faam op en is al 23 jaar de norm om de kwaliteit van schoonmaakdienstverlening te meten. Voor schoonmaakbedrijven en opdrachtgevers. Je moet dus van goeden huize komen, wil je deze ‘battle’ willen en kunnen winnen. LOSK is daarvan overtuigd en durft dat én doet dat. In gesprek met Gerard Spoor, de initiator en voorzitter van de gelijknamige stichting LOSK: Landelijk Orgaan Schoonmaak en Kwaliteit.

“Het VSR-KMS is een ouderwets systeem en is gigantisch complex. Bij een x-aantal fouten krijgt de schoonmaakdienstverlening een goedkeur of een afkeur. Daarbij gaat het om het aantal fouten, niet om de essentie van de ruimte en de fouten.” Spoor trekt direct aan de noodbel en illustreert zijn krachtige bewoordingen: “Neem een kantoorruimte. Daarvoor vormen het bureau, de telefoon en vloer de basiselementen. Die moeten dus per definitie goed, dus schoon zijn. Bij VSR-KMS kunnen er essentiële fouten geconstateerd worden en toch een goedkeur volgen. Anderzijds kan het ook gebeuren, dat op basis van een totaal aantal geconstateerde minder essentiële fouten een afkeur volgt.”

Elementaire verschillen
Volgend elementair verschil is dat VSR-KMS uit gaat van visuele kwaliteit. “Het is onbegrijpelijk als iedere vakman weet dat schoon zijn en schoon lijken twee totaal verschillende zaken kunnen zijn. Of het echt schoon is, wordt nu ook niet bekeken omdat de weg naar het resultaat (werkwijze) niet bekeken wordt!”, benadrukt Spoor.

“Ons LOSK-QMS gaat uit van een gewogen meting per element per ruimtesoort. In een toiletruimte bijvoorbeeld zijn de toiletpot, wastafel, vloer en wanden elementair. Licht stof op een luchtrooster is minder essentieel, maar wel een aftrekpunt. We kijken dus niet, zoals nu gebeurt, naar de totale omvang van het pand en het maximaal aantal fouten dat toegestaan is binnen de marge van goedkeur. Nee, per ruimte controleren en rapporteren we op basis van een gedegen steekproef, dat is een belangrijk uitgangspunt. Het LOSK-kwaliteitmeetsysteem is een managementtool in plaats van een afrekentool, omdat je nu zinvolle bruikbare feitelijke informatie teruggekoppeld krijgt.”

Veel gehoorde reacties
Gerard Spoor boog zich de afgelopen achttien maanden, samen met zeven vakmensen over een nieuw kwaliteitmeetsysteem. Want dat de huidige meetsystemen ouderwets, complex en een afrekentool zijn, zijn veel gehoorde reacties. Dan zou je het VSR-KMS aan kunnen passen?, vragen we aan Spoor. “Dat zou kunnen, maar daarvoor stond men niet open. Dus hebben we een nieuw kwaliteitmeetsysteem ontwikkeld. Het enige wat VSR-KMS doet, is een visuele eindcontrole met vaak vreemde onbegrepen conclusies. Dan kan het gebeuren dat je nul fouten hebt en toch slechts een 6 uit de controle komt, die voorbeelden zijn er. Niet motiverend voor het schoonmaakbedrijf of de uitvoerende schoonmaakdienst. Het systeem is gevestigd, maar je hebt er eigenlijk helemaal niks aan”, durft Spoor te stellen. Als ik een 6 krijg wil ik weten wat ik kan doen om het te verbeteren.

Een lans slaan
De LOSK-initiator geeft nog voorbeeld: “Als proef op de som dat een toiletruimte goed door een controle kan komen, hebben we een hele toiletruimte met een in urine gedrenkte doeken schoongemaakt voor een VSR-meting. Vreemd dat zo’n toiletruimte toch glansrijk door de keuring heen komt. Hoe kan dat? Omdat het er schoon uit zag, terwijl het natuurlijk te smerig voor woorden is natuurlijk.”

LOSK wil dus een lans slaan met controlesystemen als het VSR-KMS en alle afgeleiden die er in de markt worden gehanteerd. “De tijd dat het in schoonmaak enkel om de prijs ging, is voorbij. Maatschappelijk verantwoord ondernemerschap maakt nu ook deel van een offerte of aanbesteding uit. Dus voorziet LOSK-QMS erin dat al die MVO-zaken ook meetellen. Kort gezegd: alle zaken die de basis vormen voor het eindresultaat van de schoonmaakdienstverlening. Alle processen worden dus meegenomen in onze kwaliteitsmeting. Te beginnen bij de voordeur. Als alle processen goed zijn, moet het eindresultaat ook goed zijn. Dan moet je dus ook meten als de processen uitgevoerd worden en niet alleen op comfortabele tijden. Dat geeft een schoonmaakbedrijf veel meer inzicht en houvast. Bovendien voorzien we met dit systeem in een rapportage met tips,  oplossingen en adviezen voor het schoonmaakbedrijf of -dienst. Zij kunnen die gebruiken om hun eigen prestaties naar een hoger niveau te brengen.”

Meten is nu zinvol
LOSK-QMS is uitvoerig getest, voordat de lancering op 15 maart een feit werd. Spoor: “De pilot is echt enthousiast ontvangen omdat meten nu zinvol is. We zijn ervan overtuigd dat het gedragen gaat worden. Er was en is immers behoefte aan een aanpassing van het kwaliteit beoordelen, want daarover worden al vragen gesteld. Er zijn heel veel mensen die iets willen veranderen, maar die niet hun nek durven en kunnen steken. Ik ben onafhankelijk. Ik durf en doe dat wel. Niet voor mezelf, maar voor onze mooie branche. Voor eerlijk ondernemerschap.”