Column: Goodwill in de schoonmaakwereld…

Voor veel bedrijven stormt het nog steeds buiten. Zo ook bij de ver- en aankoop van bedrijven, in de wereld van bedrijfsovername. Waarderingen van schoonmaakbedrijven blijven subjectief, de ‘gevechten’ scherp, en langzamerhand lijkt de economische orkaan te gaan liggen. De opbouw van ‘goodwill’ is weer van kracht, doch ellenlange discussies over de hoogte en mate van goodwill blijven schering en inslag. Maar wat is nu goodwill en waarom kan dit een factorremmer zijn bij transacties in bedrijfsovername? Een blik op waar het écht om gaat…en waar de verschillen de pan uitrijzen: ‘goodwill’.

Goodwill wordt in een bedrijfsovername vaak de onzichtbare meerwaarde van een bedrijf genoemd. Meestal bovenop de waarde van de activa en de passiva, hetgeen meestal zichtbaar is. De hoogte en het berekenen van de goodwill is in de loop van de jaren een complex vraagstuk geworden. De hoogte hangt af van diverse factoren. Allereerst wordt gekeken naar branches waarin het schoonmaakbedrijf actief is. Het type opdrachtgever, de omzet – verhouding contractomzet versus variabele omzet – , en rendement zijn onder andere elementen die van invloed zijn op de bepaling van goodwill. Hoewel de schoonmaakbranche immer onder druk staat qua omzet en rendement, is een gezonde klantenbasis en bedrijfsvoering nog altijd een bepalende goodwillelement. Voeding dus voor een gezonde discussie tussen verkoper en koper.

Ten tweede kijken kopers naar het aspect ‘eigenaar’. Hoe staat de eigenaar bekend in de markt? Hoe worden zijn ondernemerscapaciteiten ‘in de wandelgangen’ beoordeeld? Kortom, hoe graag wil een kopende partij zaken doen en de verkopende partij inlijven? Pleitend voor een hoge opbrengst is het daarbij van belang dat de onderneming in de bedrijfsvoering zo weinig als mogelijk afhankelijk van de eigenaar opereert. Als bij verkoop er ‘eigenlijk’ niets verandert, is het risico van bijvoorbeeld klantenverlies minimaal. Hoe gemakkelijk vindt dan integratie plaats? Welke synergetische effecten kunnen gerealiseerd worden door de koper? Allemaal bepalende factoren die een rol spelen in de goodwill-bepaling door een koper. Daarbij wordt tevens kritisch gekeken naar markt- en toekomstontwikkelingen. Moeten er bij overname veel investeringen plaatsvinden of valt dit in de praktijk mee? Kortom, een scala aan elementen die uiteindelijk met elkaar een richting geven aan de bepaling van de goodwill, grotendeels afhankelijk van subjectieve risico-inschatting van de koper.

En dan over het vaststellen van de goodwill. Hier begint een lastig traject. Theorie en praktijk in combinatie. Waar het vaak fout gaat en waar de meeste discussies ontstaan, ligt in de toepassing van deze combinatie. In de theoretische rekenmethode wordt meestal uitgegaan van de overwinst. De bepaling van de overwinst kan op verschillende wijzen. Waar tot een aantal jaren geleden zowel het verleden als de toekomstige winstcijfers genomen werd (vaak sloeg de balans door naar de toekomst), ligt het huidige probleem van het slagen van transacties in de bepaling van deze overwinst. Buiten de discussies van de normalisaties in de bepaling van de rendementen! Theoretisch wordt deze overwinst vermenigvuldigd met een factor (twee tot zes). En ja….dan is het hek van de dam. Zeker in economisch, lastigere tijden. De uiteindelijke vermenigvuldigingsfactoor wordt bepaald door de winstverwachting, de uitkomst van de onderhandelingen en eerder genoemde factoren. Ook hier is het speelveld immens en lopen vele meningen uiteen. Waar ligt dan ergens de waarheid? Het is dan ook meestal een uitdaging om verwachtingspatronen van verkoper als koper tot elkaar te brengen. Kortom, u leest het.

Als ik in de laatste jaren de ontwikkelingen in de Commissie Code Verantwoordelijk Marktgedrag lees, dan juich ik dat in het kader van een gezondere bedrijfsovernamemarkt ontzettend toe. De doelstellingen die deze commissie poogt te bereiken, kan bij slagen een uitstekend middel zijn om toenemende waarde te creëren binnen uw schoonmaakbedrijf. Uiteindelijk werkt het mee om ook de mkb-schoonmaakbedrijven in gezonder vaarwater te brengen en te houden. Ook dat is belangrijk voor de totstandkoming van verantwoorde continuïteit van schoonmaakbedrijven op termijn. En dat is toch waar iedereen beter van wordt?!

Steven Corijn,
specialist in bedrijfsovername

Reacties? Mail naar [email protected]