Jaarvergadering NVZ/NCV/NAV: Vertrouwen in veiligheid
Op 12 april 2018 organiseerden de Nederlandse Cosmetica Vereniging (NCV), de branchevereniging voor was- en reinigingsmiddelen (NVZ | Schoon, Hygiënisch, Duurzaam) en de Nederlandse Aerosol Vereniging (NAV) hun gezamenlijke jaarvergadering. Eerst kwamen de leden van de afzonderlijke verenigingen bij elkaar voor hun Algemene Ledenvergadering; hierna ging de themabijeenkomst van start. Dit middagprogramma werd begeleid door dagvoorzitter Dick Jung.
Cosmetica- en schoonmaakproducten die in de schappen liggen zijn wetenschappelijk bewezen veilig – waarom kan de wetenschap de consument hier niet altijd van overtuigen, en waarom hunkeren consumenten alsnog naar een wereld ‘zonder chemie’?
Met het thema ‘Vertrouwen in veiligheid’ beoogden de brancheverenigingen, om hun leden en stakeholders inzicht te geven in de factoren die van invloed zijn op het consumentenvertrouwen én hen strategieën te bieden om dat consumentenvertrouwen positief te beïnvloeden. De verenigingen hebben gekozen voor sprekers aan wiens mening politici en beleidsmakers veel belang hechten.
Ter voorbereiding op de bijeenkomst heeft Motivaction in opdracht van de NCV en NVZ onderzoek naar het consumentenvertrouwen in cosmetica en was- en reinigingsmiddelen uitgevoerd. De studie was min of meer gelijk van opzet als een eerder in 2005 uitgevoerde studie. Ook dit keer leidde de studie tot verrassende resultaten die leidden tot interessante beschouwingen door dagvoorzitter en publiek. Dick Jung stelde vast: ‘veilig zijn en veilig voelen zijn twee heel verschillende dingen’.
Columniste en microbioloog Rosanne Hertzberger beet het spits af. Zij vertelde het publiek over de huidige behoefte van consumenten aan ‘natuurproducten’ of ‘ambachtelijke producten’. De voedingsmiddelen die u in de schappen vindt staan bol van deze termen, maar ook in cosmeticawinkels worden veel ‘natuurlijke producten’ aangeboden. Fabrikanten voegen zich hiermee naar de behoefte van de klant, maar in wezen zijn deze veilige en innovatieve producten een resultaat van biotechnologie. De fabrikant voedt hiermee volgens Hertzberger de techno- en chemofobie van de consument. Zij is van mening dat als we andere namen verzinnen voor biotechnologische processen en ingrediënten, we daarmee een negatief beeld van de ‘chemie’ in stand houden. Terwijl de chemie het nu juist mogelijk maakt om veilige en innovatieve producten op de markt te brengen.
Hertzberger stelt dat hoe mensen veiligheid beoordelen, sterk afhankelijk is van cultuur, vertrouwen in het systeem en context. Eigenlijk gaat het meestal niet over het daadwerkelijke stofje in een product. Het winnen van consumentenvertrouwen is daarmee ingewikkeld, maar wat we hoe dan ook moeten doen volgens Hertzberger, is het blijven benoemen van het beestje bij zijn naam, in plaats van het voeden van die irreële angst voor chemie
Tweede spreekster, Marion van Deurzen, werkzaam als Regulatory Affairs Manager Personal Care Europe voor Unilever, is van mening dat bedrijven hun industriële karakter niet zouden moeten verbergen, als antwoord op de vraag van consumenten naar ‘natuurlijk’. Dat betekent dat claims op producten helder moeten zijn. En informatie over de samenstelling van producten moet transparant en toegankelijk gebracht worden. Dat is waarom Unilever ‘Wat zit er in onze producten’ heeft gebouwd: een website waarop consumenten precies kunnen zien welke ingrediënten er in hun producten zijn gebruikt. Maar ook geeft de website begrijpelijke uitleg van de functie van de ingrediënten. Van Deurzen is er dan ook voorstander van om blijvend de dialoog aan te gaan met de consument, om vertrouwen te winnen.
Derde spreekster is Danielle Timmermans, hoogleraar aan de UVA met een verhaal over ‘Risicoperceptie van productveiligheid’. Zij stelt vast dat consumenten zich regelmatig zorgen maken om de veiligheid van producten die door wetenschappelijk experts als veilig worden beschouwd. Het probleem is dus dat de wetenschap er niet in slaagt om de consument met haar argumenten te overtuigen. Timmermans onderscheidt drie typen risicobeoordeling: risico via ratio, risico als gevoel en risico als morele waarde. En met alle drie moet rekening gehouden worden. Hoe kun je dan het beste communiceren over risico’s? Wees niet betuttelend; wel realistisch en consistent.
Tenslotte geeft Ine Buuron van VeiligheidNL een presentatie waarin zij onder meer vertelt over het platform ‘Waarzitwatin.nl’. VeiligheidNL heeft dit platform in samenwerking met het RIVM opgericht in opdracht van het ministerie van VWS. Buuron geeft aan waarmee bedrijven bij de communicatie over productveiligheid, rekening mee zouden moeten houden: 1. Bied handelsperspectief 2. Communiceer op positieve toon 3. Haak in op life events (bijvoorbeeld kinderen die naar school of op kamers gaan) 4. Vraag om inzet van de sociale omgeving 5. Stimuleer het delen van kennis.
De NCV, NVZ en NAV kijken terug op een inspirerende bijeenkomst en zijn van plan het Motivaction onderzoek en de input van de sprekers verder te bespreken met de leden, om te bepalen wat we zelf als industrie kunnen doen in het herstellen van het vertrouwen in veiligheid bij consumenten.
